De Nederlandse arbeidsmarkt verandert in razend tempo. Technologische innovatie, vergaande globalisering, de opkomst van disruptieve organisaties en voortgaande flexibilisering zorgen voor dynamiek maar ook voor onzekerheid. Hoe creëren we draagvlak voor nieuw sociaal beleid? En hoe blijven werknemers wendbaar en minder kwetsbaar voor technologische veranderingen? Om antwoorden te vinden op vragen als deze organiseerde Publiek Denken op 13 februari jongstleden de Publiek Denken Dialoogtafel Modernisering van de arbeidsmarkt.
Door verregaande automatisering, digitalisering en robotisering neemt de behoefte aan hoger opgeleiden toe en de behoefte aan middelbaar en lager opgeleiden af. Dat betekent dat volwassenen (werkend en werkloos) de kans moeten krijgen en grijpen om zich te ontwikkelen. Ondertussen is het aantal vaste contracten onder de vijf miljoen gezakt en werkt meer dan twee miljoen mensen als tijdelijke kracht of zzp’er. Volgens de vakbonden met dramatische gevolgen voor de verzorgingsstaat: want hoe houd je het sociale stelsel in stand als er minder premies worden afgedragen?
Het kabinet heeft pogingen ondernomen om de sterke groei van het aantal zzp’ers in te dammen. Maar na protesten van oppositiepartijen, VNO-NCW en de zzp-lobby heeft ze haar plannen in de koelkast gezet. De Europese Commissie vindt dat Nederland de positie van zzp’ers moet verbeteren. Ook zelfstandigen hebben recht op sociale zekerheid. Barrières om personeel vast in dienst te nemen moeten worden aangepast. Volgens Fabian Dekker, arbeidssocioloog aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam, werken werkgevers en vakbonden mee aan het creëren van nieuwe scheidslijnen. Want ze blijven zich verzetten tegen modernisering van de arbeidsmarkt.
Het bovenstaande toont aan dat de omstandigheden van de laatste jaren en hedendaagse wensen van aanbod en vraag niet meer aansluiten op de ‘oude’, nog steeds geldende regelingen en afspraken. Vernieuwing van de arbeidsmarkt lijkt onontkoombaar. Maar hoe krijgt deze vernieuwing concreet vorm? Dat is het onderwerp van de Publiek Denken Dialoogtafel Modernisering van de arbeidsmarkt.
Panel
Tijdens deze dialoogtafel gaan diverse stakeholders afkomstig uit politiek, werknemers- en werkgeversorganisaties, wetenschappers, kennisinstituten, overheidsorganisaties en overige belanghebbenden in Den Haag met elkaar en een deskundig panel in gesprek. Gespreksleider is Arko van Brakel, medeoprichter en CEO van Semco Style Institute. In het panel hadden zitting:
- Patrick Banis, directeur Arbeidsmarkt CAOP
- Marco Bastian, directeur NBBU
- Reinier Castelein, voorzitter De Unie
- Bernard ter Haar, directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie bij het ministerie van SZW
- Maarten Post, voorzitter ZZP-Nederland
- Maurice Rojer, adjunct-directeur ABU
- Karin Sleeking, directeur A+O fonds Gemeenten
Vervolg
Naar aanleiding van deze expertmeeting heeft de redactie van Publiek Denken de verzamelde visies, inzichten en scenario’s samen in de editie van 21 maart samengevat. Het debat werd live gestreamd. Een compilatie hiervan is via Facebook @Publiek Denken te bekijken. Kijkers hadden de mogelijkheid live vragen te stellen en mee te praten.