Tekst Asha Narain
Beeld NCOD
Artificial Intelligence (AI) is geen toekomstmuziek meer. Het beïnvloedt steeds vaker hoe we werken, besluiten nemen en beleid maken in de publieke sector. Voor Suzanne Akkerhuis, adviseur bij NCOD, was dat reden om zich er actief in te verdiepen. In het najaar van 2024 nam ze deel aan een masterclass over AI, georganiseerd door het Nederlands Instituut voor Publiek Leiderschap en de Publiek Denken Academie. Onder leiding van prof. dr. Somaya Ben Allouch verkende ze samen met andere deelnemers wat AI betekent voor beleid, verantwoordelijkheden en leiderschap. In dit interview vertelt ze wat de masterclass haar opleverde – en hoe zij nu anders naar AI kijkt.
Waarom besloot je deel te nemen aan de masterclass over AI?
‘Binnen mijn werk richt ik me op digitale vraagstukken en organisatieontwikkeling in het ruimtelijk domein. AI is een thema dat steeds prominenter aanwezig is in mijn projecten. Ik durf zelfs te stellen dat er geen enkel project meer is waarbij AI geen rol speelt. Het is voor mij belangrijk om grip te hebben op dit soort disruptieve technologische ontwikkelingen, zodat ik proactief strategische keuzes kan maken en kan bijdragen aan duurzame oplossingen. Ook was ik benieuwd naar de juridische kaders: welke wet- en regelgeving komt eraan, en waar moet ik de komende jaren rekening mee houden? Daarnaast verwachtte ik een goed overzicht van de belangrijkste trends en ontwikkelingen op het gebied van AI.’
Welk moment tijdens de masterclass is je bijgebleven?
‘Een moment dat me is bijgebleven was een werkoefening waarin we een project uit onze eigen praktijk bespraken waarin AI een rol speelt. We moesten de verantwoordelijkheden in dat project benoemen. Dat bleek verrassend lastig! De conclusie was dat we vaak vooraf onvoldoende duidelijk hebben wie welke rol vervult, terwijl dat juist bij de inzet van AI essentieel is – gezien de grote kansen, maar ook de risico’s.’
Wat verraste je het meest aan de inhoud of aanpak?
‘De combinatie van inhoudelijke diepgang en praktijkgerichtheid vond ik erg sterk. Somaya Ben Allouch richtte zich vooral op de kansen en de innovatiekracht van AI, maar benadrukte ook het belang van bewust leiderschap. Die balans tussen vernieuwing en verantwoordelijkheid vond ik verfrissend.’
Heb je iets uit de masterclass al toegepast in je werk?
‘Ja, ik heb de toekomstige AI-wetgeving inmiddels geïntegreerd in mijn projectplannen. Daarbij heb ik expliciet ruimte in de planning opgenomen om vroegtijdig aan die wetgeving te kunnen voldoen. Op die manier bereiden we ons goed voor en lopen we straks niet achter de feiten aan.’
Hoe kijk je nu anders naar AI dan voor de masterclass?
‘AI is voor mij veel minder abstract geworden. Ik heb nu een duidelijk beeld van de verschillende definities, en van de manieren waarop AI wordt ontwikkeld en “gevoed”. Die kennis geeft me een stevige basis om AI gericht toe te passen en maakt het minder spannend om ermee te werken.’
Wat zou je andere adviseurs of collega’s aanraden die twijfelen of AI voor hen relevant is?
‘Je kunt besluiten je niet met AI bezig te houden, maar AI houdt zich wel bezig met jou. We komen dagelijks – bewust en onbewust – in aanraking met AI: van teksten die we lezen tot beslissingen die over ons worden genomen. Het is dus essentieel om AI te leren herkennen en waar nodig bij te sturen. Dat vraagt om kennis en leiderschap.’
Stel, je mag een vervolgworkshop bedenken. Waar zou die dan over moeten gaan?
‘Ik zou graag dieper ingaan op de ethische kant van AI. Hoe zorgen we ervoor dat overheden op een verantwoorde manier met AI omgaan? Welke strategische keuzes kunnen we maken om ethische risico’s te beperken en publieke waarden te borgen?’
Tot slot: welk gevoel houd je over aan de masterclass?
‘Grip op AI – zowel op de wetgeving als op de werking – en meer zelfvertrouwen om het bewust en strategisch in te zetten in mijn werk.’
Wil jij net als Suzanne meer grip krijgen op AI? Op 18 november 2025 organiseert het Nederlands Instituut voor Publiek Leiderschap (NIvPL) samen met Publiek Denken Academie de masterclass AI en de overheid: hoe benut je kansen en mogelijkheden optimaal? opnieuw. Onder leiding van prof. dr. Somaya Ben Allouch verken je de kansen, risico's en strategische impact van AI op je werk. Je krijgt praktische handvatten, juridische inzichten en ruimte voor reflectie en discussie. Schrijf je in en ontwikkel het leiderschap dat nodig is om AI bewust, verantwoord en toekomstgericht in te zetten. >> Meld je aan en zorg dat je voorbereid bent op de toekomst.
