Tekst Asha Narain
Beeld Big Improvement Day
Minouche Cramer is hoofd van de afdeling innovatie bij de gemeente Amsterdam. Ze leidt een team dat de stad voorbereidt op de toekomst. Met uiteenlopende projecten zet ze zich met haar collega’s in om het leven van bewoners, ondernemers en bezoekers te verbeteren. Hun werk werd begin 2024 tijdens de Big Improvement Day beloond met de award voor “Meest Positieve Overheidsorganisatie”, net als het Team Actieve Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het geheim achter dit succes? Een cultuur van betrokkenheid en openheid, waarin ruimte is voor kritische feedback en dialoog, gericht op het verbeteren van de stad.
De afdeling innovatie van Amsterdam bestaat dit jaar 10 jaar. De afdeling focust op diverse thema’s, zoals duurzaamheid, gezondheid, digitale stad en de openbare ruimte. Minouche Cramer noemt enkele projecten waar ze trots op is, zoals CircuLaw, een innovatief kennisplatform voor circulaire wet- en regelgeving dat in samenwerking met externe partijen werd opgezet, en een innovatiepaviljoen op het Marineterrein waar vernieuwende bouwmaterialen worden getest. ‘Het doel is om niet alleen nieuwe oplossingen te bedenken, maar ook om ze te testen en daadwerkelijk te implementeren in de stad,’ zegt ze.
Meer dan een modewoord
Innovatie roept bij sommige mensen vragen op, merkt Cramer. ‘Soms denken mensen: is innovatie wel echt nodig? Alles werkt toch prima zoals het is?’ Haar team moet in sommige gevallen daarom overtuigen dat verandering nodig is. ‘Innovatie wordt vaak gezien als een modewoord, iets hips, maar in de praktijk gaat het over duurzame impact. Of het nu gaat om een visie op kunstmatige intelligentie of het testen van circulaire bouwmaterialen, we proberen altijd om de stad en haar inwoners echt te betrekken.’
Cramer hecht veel belang aan wat ze liever ‘samenspraak’ noemt dan tegenspraak. ‘Loyale tegenspraak klinkt als iets waarin je per se tegen de stroom in moet gaan. Wij zien het liever als een constructieve dialoog,’ legt ze uit. Voor de visie op AI, bijvoorbeeld, organiseerde haar team dialogen met inwoners, professionals en experts door de hele stad. Deze input vormt de basis van de nieuwe AI-visie van de gemeente, die binnenkort aan de gemeenteraad wordt aangeboden.
Samenspraak is niet altijd makkelijk, benadrukt Cramer. ‘Innoveren betekent dingen anders doen, en dat roept vaak vragen op. Mensen hebben soms moeite om oude werkwijzen los te laten, zeker als hun eigen positie of verantwoordelijkheden veranderen.’ Toch helpt een open dialoog het team om weerstand om te buigen naar constructieve samenwerking. ‘We hebben geleerd dat we vaak samen betere oplossingen vinden door goed naar elkaar te luisteren en feedback serieus te nemen.’
Over loyaliteit van ambtenaren is recent veel te doen. Vooral als groepen ambtenaren zich kritisch ‘buiten’ uitspreken over (gebrek aan) bestuurlijk handelen van het kabinet of van colleges van B&W. Over het belang van samenspraak en tegenspraak, over mogelijke dilemma’s en vraagstukken, over de wijze van tegenspreken en over het politiek-ambtelijk samenspel gaat het in de masterclass 'Samenspraak en tegenspraak: Samen sterker in besluitvorming en beleid.' Schrijf je nu in!
*Dit is het eerste deel van een artikel uit de Publiek Denken special: Loyale Tegenspraak Lees hier verder
