nieuws

Lach er maar om

Of het nu gaat over Ter Apel, nareizigers-op-nareizigers of een spreidingswet, elke week heeft z’n migratienieuwtje. Zelf ben ik al een tijdje betrokken bij migratie­onderzoek, bezoek internationale migratieconferenties en lees migratietijdschriften. Sterker nog, mijn proefschrift ging over migratie, ik publiceer over migratie en ik ben verbonden aan een onderzoekscentrum voor migratie. Dus als migratie­wetenschapper zou ik blij moeten zijn dat migratie altijd in de spotlights staat, maar niets is minder waar. Inmiddels ben ik behoorlijk migratiemoe.

Ooit, als beginnend academicus, koesterde ik die aandacht, het zou de politieke urgentie en relevantie van migratie­onderzoek tonen. Maar die gedachte is hopeloos naïef. Politici zijn vooral geïnteresseerd in migranten om het over zichzelf te hebben. Als referentiepunt voor solidariteit, want “we laten niemand los” of als zondebok om controle te beloven. Migratie is effectief electoraal garen spinnen. Daarom is het volgens mij geen extreem standpunt om te verkondigen dat migratiepolitiek tamelijk feitenvrij is geworden. Dat is voor iedereen in beleid en wetenschap om moedeloos van te worden. Als ik op een afstandje kijk wat er aan de hand is, zie ik een extreem grote migratiefixatie. En met toegenomen aandacht voor migratie in zowel wetenschap, media, politiek als bestuur mogen we die fixatie best wat meer wantrouwen. Die migratiefixatie is vooral zichtbaar bij politici. Inmiddels hebben we in dit land namelijk meer woorden voor migratie dan de Inuit hebben voor sneeuw. Dan moet er toch wel sprake zijn van een behoorlijk belangrijk fenomeen. Maar het is zoals socioloog Hein de Haas ook stelde: je kunt helemaal niet voor of tegen migratie zijn, migratie is er altijd, het wordt wat meer, het wordt wat minder, het schommelt. Het is hetzelfde als voor of tegen economie of demografie zijn. En daarmee is er genoeg reden voor mezelf als wetenschapper om de hand in eigen boezem te steken. Ik kom weleens op migratieconferenties, bijvoorbeeld deze zomer in Warschau. Daar lopen heel veel eloquente, erudiete en intelligente mensen rond. Mensen die kritisch migratie onderzoeken. Maar daar lopen weinig mensen rond die niet voor migratie zijn. Sterker nog, daar wordt soms opgeroepen om stelling te nemen tegen migratierestricties. Hoe vreemd zou het zijn als demografen op zouden roepen zich uit te spreken tegen demografie. Of economen voor de economie?

*Dit is het eerste deel van een artikel uit PD 51: Samen werken aan beter NL
 Lees hier verder

Tekst: Mark van Ostaijen
Beeld: ANP Foto

Delen

Reageer

*

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *