Tekst Dave Schut
Beeld ANP Foto
Participatie is lang niet altijd makkelijk, weet ook de gemeente Dordrecht. Geef ambtenaren de ruimte om er steeds beter in te worden, zegt opgavemanager participatie Martine Breedveld.
Martine Breedveld noemt de huidige relatie tussen overheid en inwoner ‘iets fundamenteel uitdagends’. ‘Dat geldt voor Dordrecht,’ zegt ze, ‘maar ook voor alle andere gemeenten. Het is niet meer vanzelfsprekend dat overheid en inwoner bondgenoten zijn. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat de inwoner zich weer gezien, gehoord en geholpen voelt.’
Maar het is meer dan dat, voegt ze er snel aan toe. ‘Het is ook aan de ambtenaar om zich te realiseren dat plannen, beleid en besluitvorming sterker worden wanneer inwoners erbij worden betrokken. Niet alleen om het gevoel van betrokkenheid te creëren – en ook niet alleen om draagvlak te verkrijgen. Door participatie maak je simpelweg betere, effectievere keuzes.’
Kunstje
Dit inzicht is volgens Breedveld noodzakelijk om te voorkomen dat participatie slechts aankleding blijft. ‘Wij willen graag dat de gemeente Dordrecht zichzelf bewijst als een toegankelijke en betrouwbare partner. Dan mag je participatie niet als een soort kunstje zien, of als iets dat er nu eenmaal bij hoort.’
Niet voor niets heeft Dordrecht een wethouder specifiek aan dit thema verbonden: Tanja de Jonge. ‘Het is fijn om een boegbeeld te hebben,’ zegt Breedveld. ‘De Jonge is zelf recent gepromoveerd op stakeholdermanagement. De kern van haar proefschrift is zeer relevant. Bij de uitvoering van een project heb je al snel de neiging om zelf te bepalen wie je stakeholders zijn. Terwijl die wijsheid nu juist in de gemeenschap zit. Ook mensen van wie je het niet meteen zou verwachten, kunnen zich identificeren als stakeholder. De Jonge kan dit soort inzichten aan ons overdragen.’
Nieuwe spelregels
Al zijn inzichten alleen natuurlijk niet genoeg, zegt Breedveld. ‘Dan kan het in de praktijk nog steeds gebeuren dat je denkt: verdorie, we hebben het druk zat; als we nu gewoon kiezen voor informeren, dan is dat wel even genoeg. Daarom hebben we een speciaal kennis- en expertiseteam opgericht rond participatie. Dit team bevat collega’s uit verschillende gebieden zoals sociaal domein, ruimtelijk domein en communicatie. Ook schakelen we ervaringsdeskundigen in, bijvoorbeeld bij het schrijven van een nieuwe aanpak voor diversiteit en inclusie.’
Volgens Breedveld moet een gemeente altijd verder durven kijken dan alleen de eigen organisatie. ‘Je kunt op het stadskantoor van alles bedenken, maar de wijsheid bevindt zich nu juist in de samenwerking met de inwoner. Daarom hebben we inwoners ook gevraagd naar hun visie op participatie via het digitale platform Doe Mee Dordrecht. Zo is er een klankbordgroep ontstaan van inwoners uit verschillende wijken, met verschillende leeftijden, achtergronden en ervaringen.’
Binnen de organisatie is er voortdurend evaluatie. ‘Ambtenaren hebben inmiddels een stuk of acht zogeheten lessons learned-sessies gehad. Daarin vertellen ze hoe ze vinden dat het tot nu toe gaat. Hoe zij participatie invullen, wat al goed gaat, waar ze tegenaan lopen, wat beter kan. Op basis daarvan kunnen we steeds nieuwe spelregels – om het zo maar even te noemen – voor participatie opstellen.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit PD 54: Burgerparticipatie
Lees hier verder