Stimuleer praktijkgerichte leervormen, geef het mbo een grote rol in een ‘leven lang leren en ontwikkelen’, jaag de samenwerking tussen scholen en bedrijfsleven aan én werk aan een sterk leerklimaat bij de mbo-instellingen. Dat zijn de aanbevelingen die de SER doet in zijn advies Toekomstgericht beroepsonderwijs Deel 2: voorstellen voor een sterk en innovatief beroepsonderwijs.
De SER vraagt kabinet, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven om meer innovatieve combinaties van leren en werken te stimuleren. Leeromgevingen waarin werken en leren met elkaar zijn verweven, zijn motiverend voor studenten. In zo’n omgeving krijgen ze vakgerichte vaardigheden onder de knie, maar ook basisvaardigheden, sociale vaardigheden en andere vaardigheden die nodig zijn om goed te functioneren in werk en maatschappij. Jongeren in de entreeopleidingen hebben extra ondersteuning en begeleiding nodig om een startkwalificatie te halen en een plek te vinden op de arbeidsmarkt. De raad beveelt daarnaast aan dat ook andere onderwijsvormen, zoals de havo, meer praktijkgerichte leervormen gaan aanbieden.
Door technologisering zal kennis sneller verouderen en zullen werkenden zich vaker moeten bij- of omscholen. Eerder deed de SER in zijn advies Leren en ontwikkelen tijdens de loopbaan al de oproep tot landelijke en regionale afspraken te komen om leren, werken en innoveren beter met elkaar te verbinden. Deze oproep voor een akkoord over skills en technologie brengt de raad opnieuw onder de aandacht van het kabinet. Verder dringt hij aan op maatregelen om het mbo een grote rol te laten vervullen bij het leren en ontwikkelen van de beroepsbevolking. Dat vraagt onder meer om spoed bij het aanpassen van regelgeving die een flexibel leer- en ontwikkelaanbod voor werkenden in de weg staat.
De SER adviseert het kabinet om de bestaande samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijfsleven aan te jagen om innovatie in de regio te versterken en scherper te kunnen sturen op het arbeidsmarktperspectief van opleidingen. Eerder kwam dat ook naar voren in het SER-advies over Agenda Stad. Er zijn mooie voorbeelden van innovatieve publiek-private samenwerking die navolging verdienen, zoals de Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht en het House of Hospitality in Amsterdam. Om deze positieve ontwikkeling te behouden en te versterken beveelt de raad aan het tijdelijke Regionaal Investeringfonds mbo structureel te maken.
Landelijke afstemming is en blijft noodzakelijk om het opleidingsaanbod op de vraag aan te laten sluiten. De Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) speelt daarin een sleutelrol. Daarom adviseert de SER de minister van OCW de SBB meer te faciliteren.
Onlangs bracht Publiek de e-zine Kabinet aan zet, tips voor de toekomst uit. Met daarin respectievelijk SER-kroonlid Romke van der Veen en inspecteur-generaal van het Onderwijs Monique Vogelzang over de toekomst van de arbeidsmarkt en het onderwijs.