‘Het wordt gemeentes financieel onmogelijk gemaakt de zwaksten op de arbeidsmarkt naar betaald werk te begeleiden’. In een gezamenlijk manifest riepen 209 wethouders de Tweede Kamer en het nieuw te vormen kabinet op om de structurele bezuiniging van 1,8 miljard op de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en de Participatiewet met 420 miljoen per jaar te verzachten. Maar demissionair staatssecretaris Jetta Klijnsma heeft al laten weten dat het huidige budget toereikend moet zijn. In een tweedelige serie geven een wethouder en een beleidsopsteller hun kijk op de zaak. In dit eerste deel: Bernard ter Haar, directeur-generaal sociale zekerheid en integratie SZW (links).
Decentraal goede keuze
‘We hebben allemaal dezelfde verantwoordelijkheid: zorgen dat kwetsbare mensen een plekje krijgen op de arbeidsmarkt. De keuze om het budget te ontschotten en de taak decentraal neer te leggen, is goed geweest. Dat ontslaat ons als centrale overheid niet van onze verantwoordelijkheid. We zetten ons in met kennis en expertise, en blijven in overleg met de sociale partners en de gemeenten. De Participatiewet is al een paar keer aangepast om het beter hanteerbaar te maken.’[blendlebutton]
Zorg om kwetsbare jongeren
‘Het systeem loopt nog niet goed voor de groep jongeren die voorheen aanspraak konden maken op de Wajong, 15.000 jongeren per jaar. Ook van deze groep is een deel instroom voor Beschut Werk. Maar het aantal beschutte werkplekken blijft achter. Ik maak me daar zorgen over. Waar zijn deze jongeren nu? Op de bank? Veel gemeentes geven aan dat ze zelf een sluitende alternatieve aanpak hebben. Maar landelijk hebben we daar weinig zicht op.’
Veel expertise bij gemeentes
We hopen dat gemeentes de expertise en know-how die ze hebben opgedaan met sociale werkvoorziening gaan inzetten voor het nieuwe systeem. De voormalige SW-organisatie kan zich bijvoorbeeld omvormen tot detacheringsbureaus voor groepsdetachering naar het bedrijfsleven. Inpakafdelingen zijn daar mooie voorbeelden van. Want met dat soort uitplaatsingen ontstond steeds meer ervaring, tot grote tevredenheid van werkgevers. Een omgevormd SW-bedrijf dat zich heeft aangepast aan het nieuwe stelsel, eventueel na fusie met de sociale dienst, zou ook beschutte werkplekken kunnen bieden. In Deventer is daar een voorbeeld van.’
Eerst ervaring opdoen
‘Gemeentes vrezen een landelijk tekort op de begroting van 420 miljoen, maar er zijn ook gemeentes die wel met de budgetten uitkomen. Laten we eerst ervaring opdoen en kijken of het gaat lukken om de gestelde doelstellingen te halen. En goed monitoren hoe het loopt, ook financieel. Als de WSW-uitstroom bijvoorbeeld inderdaad niet voldoende is, is afgesproken opnieuw naar de budgetten te kijken. Maar de cijfers zeggen dat de uitstroom voorlopig – in 2016 althans – volgens schema verloopt.’
Voor deel 2 van deze serie, klik hier[/blendlebutton]
De beantwoording van de vraagstelling “Het wordt gemeentes financieel onmogelijk gemaakt de zwaksten op de arbeidsmarkt naar betaald werk te begeleiden” is onmogelijk. Dit geldt ook voor de effecten van de verzachting van de structurele bezuiniging met 420 miljoen. Reden: we weten al jaren niet waar het geld naar toe gaat. En zeker niet wat het maatschappelijk beoogde resultaat is geweest van alle centjes. Zonder transparante verantwoording geen geld. En wat minder geldverslindende overheid/overhead.
De ambtenaar die dit voor elkaar krijgt wordt door mij genomineerd voor de beste ambtenaar.