Tekst Marc Notebomer
Inwoners geven een mager rapportcijfer aan burgerparticipatieprojecten in hun gemeenten. Gemiddeld geven ze een 5,9. Dat kan beter maar is in ieder geval bijna een punt hoger dan vorig jaar. Dat blijk uit Barometer Burgerparticipatie, een raadpleging van Ambtenarenpanel.
De raadpleging brengt in kaart wat volgens inwoners de definitie van burgerparticipatie is, in hoeverre inwoners betrokken zijn geweest bij plannen waaraan de gemeente werkt, in hoeverre ze waardering hebben voor de manier waarop ze betrokken worden door de gemeente en hoe zij graag in de toekomst betrokken willen worden bij plannen waar de gemeente aan werkt. In totaal werkten 23.043 inwoners aan de raadpleging mee, verdeeld over bijna alle gemeenten in Nederland. Van die inwoners is 58,4 procent man en 38,4 procent vrouw. Een klein percentage van 3,2 geeft niet aan of ze man of vrouw zijn.
Definitie van bekend begrip
Burgerparticipatie is voor de meeste inwoners een bekend begrip. Zo’n 63 procent van de deelnemers aan de raadpleging geeft aan te weten wat burgerparticipatie betekent. Nog eens 30 procent zegt weleens van het begrip gehoord te hebben, terwijl slechts 6 procent aangeeft het begrip niet te kennen.
Als de inwoners wordt gevraagd een definitie van burgerparticipatie te geven, dan valt op dat 68 procent samenwerking tussen inwoners en de overheid noemt, 59 procent dialoog en inspraak en 57 procent betrokkenheid bij specifieke onderwerpen. Persoonlijke betrokkenheid bij besluitvorming wordt door nog eens 44 procent genoemd, actieve inzet voor verbetering door 37 procent en invloed op beleid en lokaal netwerk/samenwerking beide door 28 procent.
Ervaren betrokkenheid
Hoewel ze dus bekend zijn met het begrip, wil dat niet zeggen dat inwoners ook veel ervaring met burgerparticipatie hebben. Zo zegt slechts 26 procent zich (volledig) betrokken te voelen bij de onderwerpen en plannen van de gemeente, terwijl 40 procent aangeeft zich (helemaal) niet betrokken te voelen. En dan is er nog een relatief grote groep van 33 procent die neutraal is. Wellicht komt dat ook door de manier waarop inwoners door de gemeente bij haar plannen worden betrokken: maar liefst 64 procent van de inwoners zegt vooral digitale vragenlijsten in te vullen. Actievere vormen van participatie, zoals het bijwonen van een adviesraad, het meelopen met een werkbezoek, het bijwonen van een referendum of van een burgerberaad worden respectievelijk door slechts 4 procent, 3 procent, 2 procent en 2 procent genoemd.
Bovendien geeft bijna een op de vier (23 procent) aan dat ze het afgelopen jaar niet hebben meegepraat, meegedacht of meegedaan.
Gevraagd naar de redenen waarom men niet meepraat, meedenkt of meebesluit, geeft ongeveer de helft van de inwoners aan dat zij nooit gevraagd zijn om mee te denken. Verder zegt zeker één op de vier dat zij niet weten hoe het moet of waar zij moeten zijn. Nog eens een vierde geeft aan dat het geen zin heeft, omdat ze vinden dat de gemeente er niks mee doet.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit PD 54: Burgerparticipatie
Lees hier verder