Het huidige belastingstelsel kent zeven belangrijke knelpunten, zo blijkt uit recente onderzoeken. Het ministerie van Financiën presenteert daarom bouwstenen om het belastingstelsel beter en toekomstbestendig te maken.
De zeven knelpunten zijn de volgende:
- Steeds hogere lastendruk op arbeid voor werkenden
- Het stelsel raakt uitgewerkt
- De opkomst van flex- en platformeconomie vraagt om aanpassing van wet en uitvoering
- Ongelijke belasting van vermogen leidt tot arbitrage en uitstel
- Het belasten van winst wordt (nationaal) steeds lastiger
- Schade aan klimaat en gezondheid wordt onvoldoende beprijsd
- Effectiviteit van nationale belastingheffing neemt af.
Er zijn verschillende beleidsopties voorgesteld om het verschil in belastingdruk tussen werknemers, zelfstandigen en gepensioneerden te verkleinen, belastingontwijking aan te pakken en het stelsel eenvoudiger te maken.
Ook worden beleidsopties voorgesteld om belastingen op arbeid te verlagen en te verschuiven naar een hogere belasting op (inkomen uit) vermogen. Daarnaast worden voorstellen gedaan om belastingen verder te vergroenen, zoals door vliegbelasting, een slachttaks of een hogere energiebelasting voor bedrijven die veel energie verbruiken. Een meer Europese aanpak op terreinen als winstbelasting en belasting op milieuvervuiling kan bovendien effectiever zijn dan het invoeren van nationale belastingen.
Deze beleidsopties sluiten ook aan bij de wens van het merendeel van de bevolking, zo is onderzocht. Het merendeel van de Nederlanders spreekt steun uit voor belastingen als bijdrage aan de samenleving en vindt een goede verdeling tussen arm en rijk het belangrijkste aspect van belastingen. Ook steunen Nederlanders de introductie van hogere belastingen voor milieuvervuilers, ook als dat hen zelf raakt. Tegelijkertijd vinden burgers hun kennis over belastingen beperkt en zeggen ze dat het stelsel te ingewikkeld is.
Naar verwachting zullen de aanbevelingen over een beter belastingstelsel bij de volgende kabinetsformatie een belangrijke rol gaan spelen.