Beeld: Ruben van Vliet/Fries Museum
De provincie Fryslân heeft een oproep gedaan aan haar inwoners, specifiek jongeren, om mee te denken over de verdeling van cultuursubsidies voor de komende jaren. Dit initiatief maakt deel uit van de voorbereidingen voor de nieuwe cultuurperiode 2025-2028, waarin wordt besloten welke musea en culturele organisaties subsidie ontvangen. Door ook burgers te betrekken, wil de provincie zorgen voor een breed draagvlak en eerlijke kansen voor nieuwe culturele initiatieven.
Het doel van het nieuwe cultuurbeleid is om niet alleen bestaande culturele instellingen te ondersteunen, maar ook ruimte te geven aan nieuwe en innovatieve projecten. Sijbe Knol, gedeputeerde van cultuur, benadrukt dat het beleid gericht is op talentontwikkeling en brede toegankelijkheid. Hij legt uit: ‘Voorheen konden slechts enkele organisaties op subsidie rekenen, maar we hebben dat opengetrokken om ook nieuwkomers een kans te geven. Het veld is dynamischer geworden. Zo steunen we nu bijvoorbeeld acht musea en voorheen waren dat er veel minder.’ Jongeren worden specifiek aangesproken om deel te nemen aan de adviescommissies die de subsidieaanvragen beoordelen.
Zorgen over landelijk cultuurbeleid
Ondanks de positieve ontwikkelingen binnen de provincie maakt Knol zich zorgen over het landelijke cultuurbeleid. In het regeerakkoord en de troonrede is nauwelijks aandacht besteed aan cultuur, en er is sprake van een voorgenomen btw-verhoging op cultuur van 21%. Dit zou, volgens Knol, nadelige effecten kunnen hebben op de toegankelijkheid van cultuur voor een breed publiek. ‘Als de kosten stijgen en de budgetten vanuit Den Haag gelijk blijven, zie ik dat somber in,’ aldus Knol.
Beperkte provinciale middelen
Hoewel de provincie de komende jaren nog steeds een aanzienlijk bedrag van 60 miljoen euro in cultuur investeert, is de begroting ook hier krapper geworden. Knol stelt dat de provincie niet de taak heeft om de tekorten door rijksbeleid te compenseren, maar benadrukt wel dat er blijvend aandacht wordt gevraagd voor cultuur in de landelijke politiek. De provincie blijft inzetten op regionale spreiding van culturele subsidies, zoals aanbevolen door de Raad voor Cultuur, om te voorkomen dat alleen de Randstad profiteert van de beschikbare middelen.
Uitbreiding van cultuurbeleid in samenwerking met het rijk
In aanvulling op het cultuurbeleid heeft de provincie samen met het rijk afspraken gemaakt over het bevorderen van de Friese taal en cultuur. In de nieuwe bestuursafspraken tussen de provincie en het rijk is 18 miljoen euro vrijgemaakt voor de bescherming en bevordering van de Friese identiteit. Dit omvat ook het aanstellen van meertaligheidscoördinatoren, die zorgen voor een betere integratie van de Friese taal in het cultuurbeleid en andere domeinen
Door het betrekken van burgers en vooral jongeren, wil de provincie Fryslân haar cultuurbeleid versterken en tegelijkertijd aandacht blijven vragen voor de uitdagingen op nationaal niveau.