Een actiever overheidsbeleid is vereist om de komst van nieuwe migranten in goede banen te leiden. Dat adviseert de WRR in het rapport Samenleven in verscheidenheid. Beleid voor de migratiesamenleving. Voor alle migranten dienen ontvangst- en inburgeringsvoorzieningen te komen.
In het rapport pleit de WRR voor een nieuwe beleidsagenda, naast het huidige integratiebeleid. Er is een krachtdadige aanpak nodig om het samenleven van iedereen – nieuwkomers en gevestigde inwoners – te bevorderen. Zo moeten er betere ontvangstvoorzieningen komen, investeringen in een goede fysieke en sociale infrastructuur, en aandacht voor achterblijvende arbeidsdeelname. De gemeenten spelen hierbij een sleutelrol, maar hebben op dit moment onvoldoende middelen om alle nieuwkomers te ontvangen en in te burgeren.
Migranten in Nederland komen allang niet meer alleen uit de ‘klassieke’ migratielanden zoals Marokko, Turkije en Suriname. Daarnaast zijn steeds meer migranten passanten die na verloop van enige tijd het land weer verlaten. De WRR stelt dat de grote verscheidenheid en het korte verblijf van migranten het samenleven ingewikkelder maakt en kunnen leiden tot een versplintering van de samenleving.
Zo’n beetje om de 10 jaar komt de WRR met een rapport over immigratie en integratie. ‘Samenleven in verscheidenheid’ is een enigszins vreemd rapport in die reeks. Dat Nederland volgens de WRR diverser wordt en ons land daar op moet worden ingericht, is een uitstekende vaststelling. Maar de olifant in de kamer is natuurlijk de vraag hoe we om moeten gaan met migratiedruk. Immigranten zullen naar deze regio blijven komen, omdat ze elders geen fatsoenlijk bestaan kunnen vinden. Hoe reageer je daarop, in EU-verband en als afzonderlijke lidstaat. Dát is het dominante beleidsthema, maar daarover bevat het rapport helaas niet één bruikbaar advies.