Het onderwerp weerbaarheid staat nog niet structureel op de bestuurlijke agenda’s van gemeenten. Er ontbreekt vaak coördinatie rond de veiligheid van burgemeesters, wethouders en raadsleden, die steeds vaker te maken krijgen met agressie, intimidatie of (non-verbaal) geweld. Daarnaast wordt er nog te weinig aandacht besteed aan de veiligheid van gemeentelijke gebouwen.
Dit blijkt uit een tussentijdse rapportage van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), dat sinds 1 januari 2024 veiligheidsadviezen verstrekt aan gemeenten, provincies en waterschappen. Deze adviezen worden gegeven in situaties waarin bestuurders bedreigd worden of met geweld te maken krijgen. In de eerste negen maanden van dit jaar zijn er 236 aanmeldingen binnengekomen. Elke gemeente heeft € 7.000 beschikbaar voor het nemen van veiligheidsmaatregelen.
Gebrek aan coördinatie
Bij incidenten waarbij bestuurders geconfronteerd worden met agressie of geweld, ontbreekt vaak een compleet overzicht omdat de informatie verspreid is over verschillende gemeentelijke afdelingen. Het CCV signaleert een gebrek aan coördinatie rond veiligheid en weerbaarheid. “Het thema weerbaarheid staat nog niet structureel op de agenda van bijvoorbeeld colleges,” zegt Mirthe Zandvoord van het CCV. Het advies luidt dan ook: meer coördinatie en aansturing op dit onderwerp binnen gemeentelijke organisaties.
Veiligheidsrisico’s bij agendabeheer
Ook bij het plannen en communiceren over de activiteiten van bestuurders, zoals bezoeken of evenementen, wordt veiligheid vaak onvoldoende meegenomen. Dit verhoogt de risico’s voor politieke ambtsdragers. Het CCV adviseert om bijvoorbeeld zorgvuldig te overwegen welke informatie in persberichten gedeeld wordt om geen veiligheidsrisico’s te creëren. Daarnaast ontbreekt het in het agendabeheer regelmatig aan risicobeoordeling voor geplande activiteiten, waardoor essentiële extra veiligheidsmaatregelen niet altijd worden getroffen.
Veiligheid van gemeentelijke gebouwen
Ook de toegang tot gemeentelijke gebouwen is bij veel gemeenten nog niet goed geregeld. Vaak is onduidelijk wie verantwoordelijk is voor het uitgeven van toegangspassen en is het sleutelbeheer niet op orde. Het CCV beveelt aan om te leren van buurgemeenten die al betere veiligheidsmaatregelen hebben getroffen om zo de veiligheid van bestuurders te verbeteren.