Beeld Pixaby
Ik begin er inmiddels een beetje op te rekenen. Als ik vakantie heb, komt er vanzelf inspiratie voor nieuwe inzichten, nieuwe plannen en nieuwe ideeën voor mijn column. En ik ben zeker niet de enige, dat weet ik maar al te goed.
Ook dit jaar was het kijken naar mijn kinderen die aan het genieten waren van een actieve vakantie de eerste aanzet van mijn mijmeringen. Gevolgd door mooie vragen van diezelfde kinderen over dingen die mij inspireren. En voor ik het wist ging ik van Japans doorzettingsvermogen naar surfen op de golven. En via de windows of opportunity van Kingdon naar mijn eigen gedachten over organisatieontwikkeling.
Enkele jaren geleden las ik een boek over een krachtige uitdrukking uit de Japanse cultuur: ganbate. Dit woord wordt vaak vertaald als: doe je best. Of: hou vol. Maar ganbate draait niet alleen om hard werken, maar vooral om het blijven proberen, zelfs als de omstandigheden moeilijk zijn en het succes niet onmiddellijk zichtbaar is. Het roept op tot een mentaliteit waarbij je ondanks tegenslagen, obstakels en fouten blijft streven naar vooruitgang. En dat is een filosofie die uitstekend past bij het proces van organisatieverandering.
Toen mijn oudste dochter op een wandeling aan me vroeg of er boeken of films zijn die nog steeds indruk op me maken, terwijl ik ze lang geleden (want dat ik een dinosaurus ben in haar ogen werd en passant wel duidelijk) heb gezien of gelezen, kwam dit boek al snel in mij boven. En dat kwam, gek genoeg, juist weer omdat ik haar met haar broertje en zusje een paar dagen daarvoor had zien worstelen bij en genieten van hun allereerste golfsurflessen.
Golf na golf kwam richting de kust. En als surfer is het steeds weer inschatten welke golf voor jou precies op het juiste moment omhoog komt. Een golf die je te vroeg neemt, kost je veel kracht maar glijdt zonder momentum onder je door. Een golf die je te laat neemt, laat dat vreselijke gevoel van een gemiste kans achter.
Maar de ergste zijn die golven die je neemt om er daarna achter te komen dat de nog betere golf er precies aankwam toen jij op je plank ging staan. En je buurman wel meters en meters wordt meegenomen op de golf die jij had kunnen hebben als je even had gewacht.
Terwijl we allemaal aan het nagenieten waren van het stoeien in de golven, vielen er een paar dingen op zijn plaats. Dat golfsurfen lijkt behoorlijk op (organisatie)verandering. En wat blijkt? Er is dan geen eenmalig window of opportunity. Er zijn elke keer weer nieuwe kansen die je verder kunnen brengen. De een wat beter dan de ander. En je mist soms die hele mooie kans. Maar af en toe heb je precies de juiste.
Maar essentieel is dat je ganbate hebt. Dat je elke keer weer opnieuw blijft proberen. En elke keer opnieuw het beste probeert te geven. Omdat je niet weet of deze golf misschien degene is die je bijna tot op het strand brengt. En omdat je niet weet of het daarna misschien wel even dobberen en afwachten is. Het is peddelen met al je inzet, opspringen op het juiste moment en volhouden totdat je er bent. Of totdat je van je plank valt. En dan gewoon weer teruggaan om met ganbate de volgende golf te pakken.