Kanteljaar voor gasloos wonen?

Exact een jaar geleden schreef ik hier dat wij ons appartement in Amsterdam gasloos hebben gemaakt. Na een jaar kan ik zeggen dat het uitstekend bevalt! Als docent Slimme Steden ben ik blij dat ik nu al bijdraag aan het streven van de rijksoverheid om alle woningen en gebouwen in Nederland in 2050 van het aardgas af te hebben. Er moeten jaarlijks zo’n 30.000 tot 50.000 bestaande woningen van het gas af. Sinds 1 juli 2018 mogen er geen nieuwbouwwoningen worden aangesloten op het gasnet. Ook zijn er inmiddels diverse overheidsinstrumenten opgetuigd, zoals bijvoorbeeld ‘Bijna Energie Neutrale Gebouwen’ (BENG) waaraan vanaf januari 2020 alle vergunningsaanvragen aan moeten voldoen.

Je struikelt in de media over berichten hierover. Natuurlijk lees je vooral mooie voorbeelden of zaken die grandioos mis (dreigen te) gaan. Dát is nieuws dat aanspreekt. Maar de grote lijnen, de schaal van de transitie en de totale voortgang in ons land, blijven moeilijk te monitoren. En in de media is dat minder spannend nieuws. Met alle gevolgen van dien: veel mensen hebben een oordeel over ‘gasloos wonen’ vanuit wat zij toevallig hebben gezien of gelezen. Als ik er over praat hoor ik voornamelijk weerstand en scepsis. De meeste argumenten zijn financieel, maar ook veel ongeloof: ‘Dat gaat toch nooit lukken’. Is dit terecht?

Bij dat soort geluiden denk ik vaak aan de cartoon Who wants change? Waar iedereen op de eerste afbeelding enthousiast zijn hand op steekt. Op de tweede vraag in de cartoon – Who wants to change? – blijven die handen allemaal omlaag. Als je deze cartoon niet kent google het maar eens. Er is zelfs een variant waarin een derde vraag wordt gesteld: Who wants to lead? Bij deze vraag is iedereen weggevlucht.

Heel herkenbaar. Dat is menselijk. Zelf stappen nemen en tegen de stroom van de algemene opvatting inroeien kost veel energie. Juist omdat we zo veel moeten in onze huidige hectische maatschappij. De techniek is er, alleen de wil om te veranderen lijkt te ontbreken. Het is makkelijk om vooral naar anderen te wijzen om de eerste stap te nemen. ‘Laat de overheid maar regels maken en het financieren.’

Ik word blij van initiatieven als Thuisbaas van Urgenda en THE FCTR E. Deze organisaties helpen gewone mensen om gasloos te wonen. In het model van de laatste organisatie financier je eigen energietransitie vanuit de besparing die je op je energierekening maakt. Een mooi model.

In de kern ben en blijf ik optimistisch: ik denk dat we het tipping point op korte termijn bereiken en dat we met gasloos in een stroomversnelling komen. Hopelijk is dit jaar of volgend jaar een kanteljaar. Daarbij moeten we niet te veel van het nieuws in de media uitgaan, maar nuchter monitoren op nationale schaal. Ik hoop dat we daar snel mooie dynamische webkaarten voor hebben, zodat we de voortgang goed kunnen volgen.

Deze column verscheen eerder in PD 17 ‘Zorg voor jeugdzorg’. Benieuwd naar alle artikelen uit PD 17? Neem een gratis abonnement op Publiek Denken.

Delen

Reageer

*

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *