Tekst Roel van Raaij
Beeld Aad Goudappel
Weinig mensen realiseren zich dat de kiem voor leren en innoveren rond duurzame ontwikkeling – en daarmee ook voor programma DuurzaamDoor – beleidsmatig al werd gelegd in 1970 met het Europees Natuurbeschermingsjaar. De idee was toen dat educatie rond natuur en milieu een relevante bijdrage zou leveren aan het realiseren van beleidsdoelen. Dit leidde in de jaren tachtig tot diverse programma’s en een netwerk van educatieve organisaties, landelijk en lokaal-regionaal. En daarmee won ook het sociaal instrumentarium aan kracht als beleidsinterventie. Natuur en milieu was – en is – tenslotte vooral ook mensenwerk.
Rond de eeuwwisseling zien we een (internationale) ontwikkeling van natuur- en milieu-educatie (Environmental Education) naar de bredere context van duurzame ontwikkeling (Education for Sustainable Development). Nederland sloot hierop aan met de opeenvolgende programma’s: Leren voor Duurzaamheid, Leren voor Duurzame Ontwikkeling en nu al weer twaalf jaar onder de titel DuurzaamDoor.
Vier voorbeelden
Centrale opdracht van DuurzaamDoor was en is: door leren en innoveren bijdragen aan en versnellen van een duurzame ontwikkeling. De focus ligt daarbij op leren en innoveren rond sociale innovatie (naast technologische innovatie). Ik noem vier voorbeelden hoe DuurzaamDoor leerprocessen vormgeeft en ondersteunt, en daarmee de duurzame ontwikkeling van Nederland versnelt.
1 Leren en onderwijs
Het onderwijs is een belangrijke doelgroep voor het leren over duurzaamheid. De complexe en dreigende ontwikkelingen rond bijvoorbeeld klimaatverandering, maar ook de ontwikkeling van duurzaamheid als banenmotor, maken het blijvend noodzakelijk om jongeren te informeren, te scholen en mee te nemen in hun toekomst. Omdat de vrijheid van onderwijs (artikel 23 van de Grondwet) een top-down gestuurde wijziging van het curriculum niet toelaat, stimuleerde DuurzaamDoor de beweging van onderaf: het ondersteunen van docenten en scholen die zelf gemotiveerd aan de slag willen met het vormgeven van duurzaamheid in hun onderwijspraktijk. Dat leidde tot de Coöperatie Leren voor Morgen die de beweging steeds groter maakt door samenwerking. Deze ontwikkeling maakt dat duurzaamheid in het onderwijs steeds meer een zaak is van, voor en door het onderwijs zelf.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit de Publiek Denken special: DuurzaamDoor Lees hier verder