Tekst Jeroen Walraven
Beeld Stichting Inlichtingenbureau
Om het niet-gebruik van lokale regelingen aan te pakken slaan gemeente Arnhem en Stichting Inlichtingenbureau de handen ineen. Uit onderzoek blijkt dat het bereik van lokale regelingen onvoldoende is. Om hier verandering in te brengen wordt de innovatieve Verzoekservice Werk & Inkomen (VWI) ontwikkeld. Deze nieuwe informatiedienst biedt een veelbelovende oplossing om de bestaanszekerheid van inwoners te vergroten.
Inkomensregelingen zijn er om mensen te ondersteunen als werk alleen niet voldoende inkomen oplevert. Helaas gaan veel regelingen uit van een ideaalbeeld waarin mensen precies weten waar zij recht op hebben en hoe zij hier gebruik van kunnen maken. De realiteit is echter anders. Uit onderzoek over 2022 bleek dat slechts 57 procent van de Arnhemmers die er recht op hebben, gebruikmaakte van de Individuele Inkomenstoeslag (IIT)1: een toeslag voor mensen met een langdurig laag inkomen. Terwijl de toeslag een belangrijk verschil kan maken in het vergroten van bestaanszekerheid onder inwoners met weinig inkomen. Lage benutting van de toeslag was voor wethouder Bestaanszekerheid van Arnhem, Mark Lauriks, aanleiding om actie te ondernemen. Hij gaf opdracht om de regelingen toegankelijker te maken en het bereik te vergroten. Daarbij is volop ruimte voor vernieuwende ideeën en initiatieven die echt het verschil kunnen maken.
Slimme oplossingen
Wemke Flim, senior adviseur bedrijfsvoering bij de gemeente, benadrukt dat het sociale vangnet in Nederland zo is ingericht dat huishoudens pas op het bestaansminimum uitkomen als zij alle landelijke en lokale regelingen benutten. ‘Uit cijfers blijkt dat veel mensen onder dat minimum leven, simpelweg omdat zij niet weten welke regelingen voor hen beschikbaar zijn. Dit moet echt anders.’
Daarom werkt de gemeente, samen met het Inlichtingenbureau en het Bureau Keteninformatisering Werk en Inkomen (BKWI) – dat inkomensgegevens aanlevert – aan de Verzoekservice Werk & Inkomen (VWI). Flim legt uit: ‘Met deze service kunnen we nu eenvoudig en snel berekenen of iemand recht heeft op de Individuele Inkomenstoeslag. Je voert een BSN in, drukt op een knop, en binnen 30 seconden zien we of iemand het inkomen heeft dat mogelijk recht geeft op de toeslag. Dit is een enorme vooruitgang ten opzichte van de 35 minuten die de beoordeling eerder kostte.’
Hoge betrouwbaarheid
VWI biedt niet alleen tijdsbesparing, maar zorgt ook voor een hogere nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de berekeningen. Voorheen moesten inkomensconsulenten handmatig gegevens opzoeken en controleren. Dit was een tijdrovend en foutgevoelig proces. Met VWI gebeurt dit nu automatisch, op basis van zorgvuldig geselecteerde gegevens. En met volledige aandacht voor publieke waarden zoals veiligheid, privacy en non-discriminatie. Hierdoor kunnen inwoners sneller en beter geholpen worden. Richard Kempers, projectleider bij het Inlichtingenbureau, vertelt enthousiast: ‘We zijn echt samen met de gemeentelijke professionals aan tafel gaan zitten om te ontdekken welke informatie hen het beste kan ondersteunen bij het bieden van de juiste hulp aan zowel de gemeente als de inwoner. En zo willen we ook de volgende stappen vormgeven,’ vervolgt Kempers vastberaden. ‘Ik ben ervan overtuigd dat dit ons helpt om een aanpak te creëren waarin de inwoner nog meer centraal staat.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit PD 54: Burgerparticipatie
Lees hier verder