Gemeenten krijgen tot en met 2025 meer geld van het rijk voor de uitvoering van hun taken. Dat blijkt uit de meicirculaire voor het gemeentefonds. De meicirculaire 2022 informeert de gemeenten over de omvang en de verdeling van de algemene uitkering, de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen uit het gemeentefonds voor de jaren 2022 en verder.
Op basis van de meicirculaire 2022 kunnen gemeenten hun meerjarenbegrotingen opstellen. Dit jaar ontvangen gemeenten 32,6 miljard euro, wat oploopt naar 37,2 miljard euro in 2025. In 2026 moeten gemeenten weer 1,7 miljard euro inleveren. Dan ontvangen ze ruim 35,4 miljard euro.
Gemeenten vragen al jaren om een nieuwe verdeling van het gemeentefonds. Het huidige verdeelmodel zou onvoldoende aansluiten op de extra taken die gemeenten er de laatste jaren bijkregen, zoals de jeugdzorg. Naast gemeenten sprak ook De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) zijn bedenkingen uit. Zo zou een herverdeling geen oplossing bieden voor de structurele onevenwichtigheid in de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen het rijk en de gemeenten, aldus de ROB.
De ‘oploop van de opschalingskorting’ voor gemeenten voor de periode 2022-2025 is geschrapt, zo blijkt uit de meicirculaire 2022. Gemeenten worden sinds 2015 geconfronteerd met een korting op het gemeentefonds, die in totaal oploopt tot bijna 1 miljard euro in 2025. De opschalingskorting is opgelegd omdat gemeenten door herindelingen efficiënter zouden werken en dus kosten zouden besparen.
Gemeenten krijgen meer geld voor toekomstige opgaven, zoals voor de verplichtingen die voortkomen uit het klimaatakkoord. Het kabinet doet dit voorjaar nog een aantal extra uitgaven, zoals de energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen en extra uitgaven voor defensie. Verder zijn extra financiële middelen beschikbaar gesteld voor bijvoorbeeld jeugdzorg en de Omgevingswet en ontvangen gemeenten compensatie voor het inkomstenverlies als gevolg van de coronacrisis in 2020 en 2021. Voor gemeenten die er nu al financieel slecht voor staan, veel minima onder hun inwoners tellen of te maken hebben met een vergrijzende gemeente, worden de nadelige financiële effecten extra verzacht.