De overheid moet vaker, eerder en beter luisteren naar de burger. Dat schrijven de Nationale ombudsman, de Kinderombudsman en de Veteranenombudsman in hun jaarverslag over 2022.
Burgerparticipatie lijkt weliswaar meer voor te komen de afgelopen jaren, maar op de invulling daarvan zijn de ombudsmannen kritisch. Momenteel wordt het volgens hen vooral ingezet als ‘plak- en pleisterwerk’ voor onbehoorlijke dienstverlening door de overheid.
Ook rondom de vele crises van het afgelopen jaar – de gaswinning in Groningen, de hersteloperatie van het toeslagenschandaal, de watersnood in Limburg – dient de overheid beter te luisteren naar burgers. Vaak voelen zij zich niet gehoord of serieus genomen. We hebben daarom een overheid nodig ‘die luistert en realistisch is over de inspanning die zij wil en kan leveren, zonder beloftes te doen die ze niet kan waarmaken.
Hoewel de ombudsmannen een hoop goede bedoelingen zien bij de overheid om beter naar burgers te luisteren, waarschuwen ze voor een teveel aan regelgeving.
Het is, kortom, tijd voor de burger. Bij de aanpak van problemen moet de overheid snel met burgers om tafel, erkennen dat er fouten zijn gemaakt en snelheid maken met oplossingen. Dat kan leiden tot financieel en emotioneel herstel, aldus de ombudsmannen.
in de participatie mogen de burgers wel reageren. De overheid lijkt dus te luisteren maar als je geen blijk geeft dat je luistert door te reflecteren wat je gehoord hebt maar ook door aan te geven met welke zaken die je gehoord hebt wel iets doet en niets (kan) doen, dan is het luisteren een dooddoener. Burgers zullen zich zo met juiste en eerlijke reflectie meer gehoord voelen .
Naast begrijpend lezen is begrijpend luisteren ook iets.