Op 17 juni 2021 gebeurde er iets unieks in het Tweede Kamerdebat over de staat van de Europese Unie (EU). Europarlementariërs mochten van zich laten horen tijdens dit jaarlijks debat over de kabinetsreactie op de plannen van de Europese Commissie. Normaal zijn Europarlementariërs aanwezig om hun visie op de EU te geven, maar na hun betoog mogen ze niks zeggen tijdens het daaropvolgende debat tussen Tweede Kamerleden. Daar kwam ditmaal verandering in, want Kamervoorzitter Bergkamp stond interrupties toe voor ‘een enkele feitelijke vraag’.
De SGP en de PVV spraken zich uit tegen deze beslissing. Zij zien hierin de opmaat naar een echt debat tussen Tweede Kamerleden en Nederlandse Europarlementariërs. Beide partijen willen de soevereiniteit van het Nederlandse parlement beschermen tegen Europese beïnvloeding, maar ze missen in dit streven de andere kant van de medaille.
Een debat tussen deze vertegenwoordigers van de Nederlandse bevolking kan de macht van Tweede Kamerleden juist vergroten. Veel wetten in Nederland zijn immers deels gemaakt in Brussel, en Nederlandse Europarlementariërs spelen een cruciale democratisch rol in de totstandkoming van veel EU-beleid. Deze parlementariërs vertegenwoordigen hierbij de Nederlandse burgers in al hun diversiteit. Via de Europarlementariërs kunnen alle Tweede Kamerleden invloed uitoefenen op EU-beleid zonder afhankelijk te zijn van het kabinet. Haagse invloed op Europees beleid is dan niet langer het monopolie van de Nederlandse regering.
Tegenstanders zeggen dat de Europarlementariërs ook Haagse Kamerleden kunnen beïnvloeden, maar dat lijkt mij juist een versterking van de democratie op zowel nationaal als Europees niveau. De VVD’er Malik Azmani kan zijn Haagse tegenpool Mark Harbers overhalen om legale migratie op Europees niveau te steunen. Of misschien maakt Harbers duidelijk waarom dit voor Nederlanders niet te accepteren is. Europees en Haags beleid worden dan besproken vanuit verschillende invalshoeken. Dit debat zou kunnen leiden tot nieuwe posities in Den Haag en in Brussel. De parlementariërs kunnen elkaar scherp houden op de gedeelde belangen, afhankelijkheden en uitdagingen.
Ik zou dus zeggen: geef de Nederlandse Europarlementariërs een echte stem in de Tweede Kamer. De soevereiniteit van de Tweede Kamer wordt juist groter, want ze krijgt meer mogelijkheden om invloed uit te oefenen op EU-beleid, en kan daarmee haar rol als volksvertegenwoordiger beter vervullen. De wederzijdse invloed kan tot beter beleid leiden in Brussel en Den Haag. Onze democratie wordt zo versterkt en daar is de Nederlandse burger mee gediend.