Burgerparticipatie is bedoeld om inwoners meer zeggenschap te geven en hen directer te betrekken bij de democratie. Maar in de huidige vorm zijn het vooral bevoorrechte inwoners die ervan profiteren. Hoe betrek je andere groepen bij het proces? ‘Participatie is een middel, geen doel op zichzelf. Je moet het niet enkel organiseren om burgers een lastig besluit te laten slikken.’
Cocreatie, walk in-seminars, VR-applicaties: burgerparticipatie wordt steeds creatiever. Het bestaat allang niet meer uit een avondje kletsen in een stoffig klaslokaal of buurthuis. Maar ondanks al die creativiteit is het nog altijd niet duidelijk wat er precies gebeurt met participatie, constateert Michiel Stapper, die promoveerde op het onderwerp aan de Universiteit van Amsterdam. Stapper vindt dat sommige huidige vormen van participatie de democratie ondermijnen en sociale ongelijkheid juist versterken.
Inclusieve publieke ruimte
Bij inrichting van de publieke ruimte vindt vaak wel succesvolle participatie plaats en zijn afspraken relatief makkelijk gemaakt, aldus Stapper. ‘Buurtbewoners hebben vaak duidelijke ideeën over hoe zij willen dat de buurt eruitziet. Cultuur en architectuur zijn belangrijk voor mensen. Daarnaast heeft participatie in ruimtelijke ordeningsvraagstukken grote voordelen voor mensen met een handicap. Hoe maak je een trottoir toegankelijk voor iemand die blind is, en hoe voor iemand die in een rolstoel zit? Als je die perspectieven meeneemt, krijg je een meer inclusieve publieke ruimte.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 27: Sociaal Domein, op koers of op de klippen? Lees hier verder
Illustratie: Aad Goudappel