Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) zet zich in om het digitaal bewustzijn bij jongeren te vergroten en hen te behoeden voor digitale gevaren. Gemakkelijk gaat dat niet. ‘Het is een enorme strijd, maar als we niks doen, wordt het alleen maar erger.’
De huidige generatie jongeren is opgegroeid in de digitale wereld en beweegt zich daar ogenschijnlijk moeiteloos in. Maar uit onderzoek is gebleken dat jongeren hun eigen digitale kennis overschatten en zich dus vaak niet bewust zijn van de gevaren. Bovendien worden de negatieve gevolgen van veelvuldig schermgebruik meer en meer bekend. ‘Die resultaten baren ons grote zorgen,’ zegt Frank van der Meyden, coördinator Kinderrechten en Digitalisering bij het ministerie van BZK. ‘Al die uren achter een scherm kan in het uiterste geval flinke consequenties hebben: van obesitas en slechtziendheid tot vertraging in de ontwikkeling.’
Digitale inclusie
Met de directie Digitale Samenleving werkt Van der Meyden aan het beter beschermen van jongeren tegen digitale gevaren. Onderdeel daarvan is een code kinderrechten online, waarmee die rechten geborgd worden bij het ontwerpen van een online dienst of product. Daarnaast verzorgt de directie publiekscommunicatie over digitale zaken en is het in gesprek met de techsector over meer en betere beschermende maatregelen. Bescherming tegen digitale gevaren is een ding, een ander is weten hoe je je zaakjes met de overheid regelt. Of het nu gaat om je DigiD aanvragen, belasting terugvragen of zorgtoeslag aanzetten, het gaat allemaal via de digitale weg. Olaf Smit, beleidsmedewerker Digitale Inclusie bij het ministerie van BZK, probeert kennis over dat soort overheidszaken bij jongeren te krijgen. Dat gebeurt onder meer via de Stichting Digisterker, die lesprogramma’s ontwikkelt waarmee jongeren digitale vaardigheden leren.
Naast kennis en vaardigheden bijbrengen, ligt er ook voor de overheid zelf hierin een belangrijke opgave, meent Smit. ‘Als je 18 wordt krijg je een stapel brieven waar je geen snars van snapt. Er staan woorden in die je niet kent, van instanties die je niet kent. Daar zit nog een groot gat. Iedereen, van rijksoverheid tot gemeenten, wil begrijpelijk schrijven, maar dat goed oppakken blijkt in de praktijk lastiger dan je zou denken. Gelukkig is er al veel kennis en kunde beschikbaar bij het programma Gebruiker Centraal.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 47: Dienstverlening. Lees hier verder
Beeld: Hilbert Krane