De griffier kan veel meer betekenen voor het profileren van de gemeenteraad in regionale samenwerking en tegenover het college. Zo vindt slechts een derde deel van de griffiers het belangrijk om bijeenkomsten te organiseren van de eigen raadsleden met raadsleden van buurgemeenten. Ook wil slechts een klein deel van de griffiers de regie nemen op een betere inrichting van regionale samenwerking.
Bovendien blijkt dat slechts twee derde van de griffiers het van groot belang vindt om de raadsleden te attenderen op bestuurlijke trends in de lokale en bovenlokale samenleving. Dit blijkt uit het rapport ‘Griffier in de Gemeente Geschetst’ van Tilburg University en Radboud Universiteit naar het ambt van de griffier.
De onderzoekers noemen de conclusies opvallend. Zij stellen daarom de vraag wat de terughoudendheid van de griffiers om de raad te profileren en goed in positie te brengen betekent. Juist regionale samenwerking en regionalisering worden door veel raadsleden al enkele jaren gevoeld als belangrijke kernproblemen waarop de raad (te) weinig invloed heeft. Volgens de onderzoekers is de positie van de gemeenteraad als hoogste bestuursorgaan in het geding. Zij menen dat de griffier de kans heeft om daar wat aan te doen, maar daarvoor is wel belangrijk dat er een goede relatie is met de werkgeverscommissie uit de gemeenteraad.
Profileren tegenover college
Raadsleden, zo blijkt uit het onderzoek, vinden dat de griffier tot taak heeft dat de raad zich profileert ten opzichte van het college. Bijna de helft van de griffiers, de zogeheten basisgriffiers die zich alleen met procedurele taken bezig houden, vindt het minder belangrijk om de raad in intergemeentelijke samenwerking goed in positie te brengen. Deze groep basisgriffiers vindt het signaleren van kansen en bedreigingen voor hun raadsleden ook minder belangrijk dan het organiseren van de raads- en commissievergaderingen.
Volgens de Tilburgse onderzoekers zijn er geen wettelijke belemmeringen voor griffiers om meer te doen voor hun raad. ‘De wetgever laat raad en griffier veel ruimte.’ De raad heeft daarbij zelf een belangrijke rol. De raad is werkgever van de griffier en gaat dus over de invulling van de griffiersrol en welke rol nodig is bij het soort gemeenteraad dat de raad wil zijn. Zo blijkt dat raadsleden, die werkdruk als een groot probleem ervaren, voor dit probleem niet bij hun griffier te rade gaan om de werkdruk te verminderen. Volgens het rapport valt er op dit punt winst te boeken voor gemeenteraden en griffiers. Kanttekening daarbij is wel dat de onderzoekers constateren dat het leren en verder ontwikkelen van de eigen functie de zwakste competentie is voor griffiers. Griffiers blijven vooral binnen de muren van het gemeentehuis. Maar liefst 97 procent van de griffiers heeft bijvoorbeeld nog nooit of slechts enkele keren een bijeenkomst georganiseerd met inwoners.
Reactie Raadslid.Nu
In een eerste reactie zegt vice-voorzitter Gerard Ram van Raadslid.Nu: ‘Het is een verantwoordelijkheid van de raad en de griffier om te zorgen dat de raad sterk en goed in positie komt. De griffier is de belangrijkste ondersteuner van de raad. We hebben elkaar nodig om problemen als werkdruk, regionale samenwerking, agressie en intimidatie goed aan te pakken en een goede informatiepositie voor de raad te organiseren. De boodschap uit dit rapport dient door werkgeverscommissies uit de raad en griffiers te worden aangegrepen om daar meer werk van te maken. Ik zou zeggen: het is belangrijk dat de werkgeverscommissie niet alleen kijkt of het allemaal wel loopt op de griffie, maar vooral met een kritisch stimulerende houding richting geeft over wat er van de griffie wordt verwacht.’
Ontwikkelen van griffiers
Het bestuur van de Vereniging van Griffiers roept in zijn reactie de griffiers op tot een brede inzet want die helpt de raad vooruit. ‘De uitdagingen waar gemeenteraden mee geconfronteerd worden, vragen om investeringen in adequate ondersteuning door een professionele griffie. Raadsgriffies moeten zich ontwikkelen en de Vereniging gaat haar leden en hun werkgevers daar in bijstaan’, aldus Renée Wiggers, voorzitter van de Vereniging van Griffiers. Het bestuur van de Vereniging van Griffiers kondigt aan samen met Raadslid.Nu aan de slag te gaan voor de doorontwikkeling van het griffiersvak en de griffiersorganisatie.
Klik hier voor de uitgebreide reactie van de Vereniging van Griffiers op het onderzoeksrapport.