Door periodiek met elkaar te discussiëren over welke rol iedereen heeft en hoe er met elkaar wordt omgegaan krijgt de gemeente een goede balans tussen de krachten en zwaktes van haar bestuurscultuur. Dat staat in Van Alkmaar tot Zevenaar. Beelden van Bestuurscultuur, een onderzoek naar de bestuurscultuur in gemeenten en provincies.
De onderzoekers benoemen dat de bestuurscultuur vaak pas besproken wordt wanneer er politieke of bestuurlijke problemen zijn. Juist door tijdig de cultuur te bespreken kunnen grote problemen voorkomen worden, luidt het advies. Spreek bijvoorbeeld je verwachtingen uit over de rol die eenieder vervult en wat je daarbij van diegene verwacht.
De onderzoekers van de Universiteit Twente onderscheiden drie typen bestuursculturen: de arenacultuur, de gemeenschapscultuur en de debatcultuur. De arenacultuur is een informele, maar gepolitiseerde cultuur waar politieke en persoonlijke relaties veel door elkaar heen lopen. De gemeenschapscultuur is een pragmatische en informele cultuur die gaat om flexibiliteit en onderlinge consensus. De debatcultuur is een formele en gepolitiseerde cultuur waar bestuurders meer van mening verschillen over zaken. De debat- en arenacultuur komen meer voor in verstedelijkte gebieden. De gemeenschapscultuur komt vooral voor in dorpen en steden.