Als we in 2050 in een klimaatneutrale samenleving willen leven, dan is een ingrijpende transitie nodig die zich uitstrekt over vele domeinen in onze samenleving. Denk aan fundamentele veranderingen in ons energie-, voedsel- en mobiliteitssysteem. Transitiewetenschappers benadrukken dat de overheid onmisbaar is om maatschappelijke transities te laten slagen. Maar veel ambtenaren worstelen met transitietaken. Daarom hebben we een nieuwe bestuurlijke traditie nodig: de transformatieve overheid.
Bestuurlijke tradities geven ambtenaren legitimiteit te handelen. Uit mijn promotieonderzoek blijkt dat het vormgeven van transities een onmogelijke opgave is binnen de huidige bestuurlijke tradities. Bijvoorbeeld omdat deze tradities voorschrijven dat een ambtenaar gebonden is aan strikte regels en procedures (vanuit de klassieke bureaucratie), altijd efficiënte oplossingen moet kiezen (vanuit neoliberalisme) en er een breed draagvlak moet zijn voor overheidsingrijpen (vanuit de netwerkgovernance). Dat helpt allemaal niet om voortvarend met transities aan de slag te gaan. Daarom is een nieuwe bestuurlijke traditie nodig die ik de transformatieve overheid noem.
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 31: Publieke professional. Lees hier verder