Inwoners bij beleid betrekken is kwestie van maatwerk

In de nieuwe coalitieakkoorden die na de gemeenteraadsverkiezingen zijn gesloten, speelt burgerparticipatie overal een rol. ‘Er is in gemeenteraden veel energie om burgers en bedrijven bij besluiten te betrekken,’ merkt Frank Speel, programmamanager Lokale Democratie bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten die de coalitieakkoorden heeft geanalyseerd. Maar hoe pak je burgerparticipatie aan?

‘Burgerparticipatie is een container­begrip, waarmee we alles aanduiden wat je doet om burgers en bedrijven bij de besluitvorming in de gemeente te betrekken,’ zegt Speel. ‘Dat is een variëteit aan activiteiten. De gemeente kan inwoners bijvoorbeeld laten meepraten en informeren op inspraak­avonden; soms is dat ook wettelijk verankerd, zoals bij bouwprojecten. De gemeente kan ook mensen naar hun ideeën vragen, bijvoorbeeld rond strategische thema’s zoals het formuleren van een toekomstvisie, of suggesties ophalen, voor onder meer het profiel van een nieuwe burgemeester. Of burgers laten meebeslissen over belangrijke onderwerpen zoals de energietransitie, waarmee grote investeringen gemoeid zijn voor onder andere eigenaren van woningen.’

Speel: ‘Bij deze grote maatschappelijke opgaven is burgerparticipatie absoluut noodzakelijk. Wel goed om duidelijk aan te geven waarover wel en waarover niet kan worden meegesproken en mee–gedacht en in welke fase. Een voorbeeld hiervan is de gemeente Overbetuwe: “Een belangrijk onderdeel van burger–participatie is ook het tevoren helder zijn over de mate van inspraak en invloed (voorstel wijzigen, voorstel deels wijzigingen, voorstel niet wijzigen)”.’

*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 37: Burgerparticipatie. Lees hier verder

Beeld: VNG