Hoe responsief, prestatiegericht en behoorlijk is het lokaal bestuur in Nederland? Die vraag staat centraal in Lokale democratie doorgelicht van Julien van Ostaaijen. ‘De gemeenteraad moet harder zijn naar het college, maar zachter naar de samenleving.’
Rondom de gemeenteraadsverkiezingen leeft het even op, maar doorgaans is de gemiddelde Nederlander niet bijzonder geïnteresseerd in de lokale politiek. De blik is vooral gericht op Den Haag, wat blijkt uit de opkomstcijfers bij lokale verkiezingen, die steevast veel lager liggen dan bij landelijke verkiezingen. ‘Dat is jammer, want het lokaal bestuur is heel dicht bij de mensen, je kunt er heel veel mee,’ zegt Julien van Ostaaijen, universitair docent bestuurskunde aan Tilburg University en lector Recht en Veiligheid aan de Avans Hogeschool. ‘Maar er is helaas weinig kennis van lokaal bestuur. In dat geval kun je er ook geen liefde of interesse voor ontwikkelen.’
Behoorlijke prestatie
In Lokale democratie doorgelicht; het functioneren van een onbegrepen bestuur (een actualisering en uitbreiding van zijn in 2018 verschenen Tussen eerste overheid en tweederangsdemocratie) belicht Van Ostaaijen het functioneren van het lokaal bestuur aan de hand van drie grote perspectieven: responsiviteit, behoorlijkheid en prestatiegerichtheid. Ligt de gemeenteraad onder druk, zoals je veel hoort deze dagen? Dat ligt er maar net aan hoe je het benadert, vindt Van Ostaaijen. ‘Kijk je naar financiën, de discussie over de jeugdzorg of tijdsdruk van raadsleden, dan kun je zeker spreken van druk. Maar er is geen sprake van dat het lokaal bestuur ver onder de maat zou presteren.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit PD33: Blik op de gemeenteraad. Lees hier verder
Beeld: Shutterstock