Hoe richt je een participatietraject zo in dat het past bij de diagnose van het probleem en bij de behoeften van de betrokkenen? Nog te vaak worden participatietrajecten opgezet zonder dat aan deze voorwaarden wordt voldaan. Een onderzoek van het Nederlands Platform Burgerparticipatie en Overheidsbeleid (NPBO), Public Mediation en Populytics moet handreikingen opleveren hoe dit beter kan. Het onderzoek heeft de naam fitting the forum to the fuss. Daarmee wordt bedoeld dat je goed naar een probleem of een conflict moet kijken om te zien op welke manier je dit het beste kunt oplossen.
Wouter Mensink verzorgt bij Public Mediation conflictbemiddeling en participatietrajecten en vertelt hoe het in de praktijk vaak gaat en hoe het beter kan. ‘Er wordt een participatieplan gemaakt en dat wordt vervolgens uitgevoerd. Maar vaak is er geen goede probleemdefinitie en wil niet iedereen hetzelfde. Een participatietraject wordt veel succesvoller als je van tevoren goed weet wat er aan de hand is. Neem daarom voor je begint meer tijd, doe vooronderzoek, kijk goed wie er allemaal betrokken kunnen raken en werk met de mogelijke betrokkenen samen om tot een goede probleemanalyse te komen.’
Kleine tweak
Als je eenmaal bent begonnen, blijkt dat een participatietraject niet statisch is. Mensen reageren op wat er gezegd of gedaan wordt. Dat betekent dat aanpassingen nodig kunnen zijn, of dat je activiteiten onderneemt die van tevoren niet waren ingecalculeerd. Mensink noemt als voorbeeld de participatie rond een dijkversterking. ‘Een punt kwam steeds terug: partijen praatten langs elkaar heen, de discussie bleef abstract en het werd niet duidelijk wat nu eigenlijk het probleem was. Het hielp enorm om samen ter plekke te gaan kijken wat er aan de hand was. Toen dat voor iedereen duidelijk was geworden, lukte het om in gesprek te gaan over oplossingen.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 47: Burgerparticipatie. Lees hier verder