U herkent het vast wel, die snelle irritatie bij het lezen van een in uw ogen onwaarschijnlijk bericht. Uw eerste reflex: kom nou! De irritatie gaat dan in de overtreffende trap: zeg! Waarna u na verder lezen en enige overdenking toch ook weer een staat kunt bereiken van: alhoewel? Ik betrap mijzelf ook geregeld op de KOMNOU/ZEG/ALHOEWEL-reflex. Tijd dus voor enige bezinning.
De beschreven reflex popte bij mij heel recent nog op tijdens het lezen van het bericht met de titel: Digifobie; rechtbank schrijft uitspraak met de hand (Trouw, 3 december 2022). De rechtbank Noord-Holland had haar besluit om de tbs van een veroordeelde met een jaar te verlengen met de hand geschreven. De raadsman van de tbs’er had aangegeven dat het geen zin had om zijn cliënt stukken te sturen die met behulp van een computer zijn gemaakt: die zou hij toch niet lezen. ‘Omdat de rechtbank kennelijk zeker wilde zijn dat hij kennis van de inhoud zou nemen, kreeg hij een handgeschreven beslissing, op het papier van de rechtbank,’ zo las ik in Trouw.
KOM NOU, wat een gekkigheid, was mijn eerste reflex: regels zijn er voor iedereen, ook zo’n digifobe veroordeelde moet zich hiernaar schikken. En anders leest zijn raadsman de beslissing maar voor. Vervolgens dacht ik: ZEG, zonde van de tijd van de rechter, die toch al overbelast is. En: als iedereen dit straks van de overheid gaat eisen leven we pas echt in de dictatuur van het individu.
ALHOEWEL, ik las kort daarop een tweet van reputatiedeskundige Paul Stamsnijder: ‘Behandel anderen zoals zij behandeld willen worden, dat is communicatie. Mooi van de rechtbank Noord-Nederland. Toen dacht ik: ‘Misschien heeft hij wel een punt, misschien moet de overheid niet te gemakkelijk iedereen over een kam scheren en is het in de praktijk ook maar een kleine moeite om aan zo’n verzoek om een handgeschreven beslissing te voldoen.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 39: Publieke professional. Lees hier verder