De inkomsten en uitgaven van de overheid waren in 2022 bijna in evenwicht. Er was een overschot van 0,1 miljard euro, waar een jaar geleden nog een tekort van 20 miljard euro was. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de eerste, voorlopige cijfers over de overheidsfinanciën van 2022.
De overheidsinkomsten namen afgelopen jaar met 10 procent toe vergeleken met 2021. Van de 39 miljard euro aan hogere inkomsten kwam 28 miljard euro uit belastingen en premies. De eenmalige solidariteitsbijdrage geheven op overwinsten van bedrijven in de fossiele sector droeg voor ruim 6 miljard euro hieraan bij. De toename van de overige inkomsten met 11 miljard euro zat voornamelijk in hogere aardgasbaten via het overheidsbedrijf Energie Beheer Nederland.
De opbrengsten uit belastingen en premies als percentage van het bbp zijn het afgelopen jaar iets gedaald. Dat was vooral het gevolg van de lagere energiebelasting. De collectievelastendruk – de inkomsten uit belastingen en wettelijke premies ontvangen door de overheid – daalde in 2022 met 0,6 procentpunt tot 38,9 procent. De afgelopen jaren was de collectievelastendruk juist toegenomen, van 36,5 procent in 2015 naar 39,5 procent in 2021.
De uitgaven van de overheid over 2022 namen ten opzichte van 2021 met 19 miljard euro toe (5 procent). Enerzijds waren er minder uitgaven aan coronamaatregelen dan het jaar ervoor. Dit is het duidelijkst zichtbaar in de subsidies, die met bijna 14 miljard euro afnamen. Anderzijds namen de overheidsuitgaven toe door verschillende oorzaken, leidend tot onder meer hogere zorguitgaven en meer uitgaven aan beloning van overheidspersoneel.
De overheidsschuld nam in 2022 met 31 miljard euro toe ondanks het feit dat de inkomsten en uitgaven over 2022 nagenoeg in evenwicht waren. De oorzaak hiervan is onder meer dat een deel van het opgehaalde geld is gestald op bankrekeningen en deposito’s, waarvan de stand eind 2022 ruim 12 miljard euro hoger was dan eind 2021. De overheidsschuld als percentage van het bbp kwam eind 2022 uit op 51,0 procent.