Een responsieve opstelling van ambtenaren, politici en inwoners is bij inwonerparticipatie essentieel. Het expliciet maken en begrijpen van elkaars (rol)opvatting en verwachtingen ten aanzien van proces en uitkomsten maakt de kans op een betekenisvol participatieproces voor alle betrokkenen flink groter.
Participatie vraagt veel van politici en ambtenaren. In aanvulling op de traditionele interne focus op de systeemwereld van de overheid moeten politici en ambtenaren ook op zoek naar en betekenisvolle verbindingen maken met de leefwerelden van inwoners. Dat betekent dat ze vaker “het veld in” moeten om in de buurthuizen, sportvelden en op straat met inwoners te praten en vooral naar hen te luisteren. Ook krijgen ambtenaren en politici te maken met inwoners die meedenken en -praten over maatschappelijke problemen en oplossingen. Bovendien kunnen inwoners zelf plannen en projecten ontwikkelen. Al deze input vraagt om een reactie van politici en ambtenaren. Zij moeten zich voorbereiden op een meer responsieve rol.
Maar wat betekent het eigenlijk voor politici en ambtenaren om responsief te zijn in een participatieproces? Aan wie worden zij geacht responsief te zijn? En wat gebeurt er wanneer wensen uiteenlopen of conflicteren? Welke rolopvattingen hebben ambtenaren en politici zelf in interactieve processen?
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 37: Burgerparticipatie. Lees hier verder