De duurzame transitie in Nederland komt niet tot stand zonder de duizenden pioniers die dagelijks hun nek uitsteken. Daarom staat de transitieprofessional centraal in de huidige programmaperiode van DuurzaamDoor, die in 2024 afloopt. Programmamanager Theo Leupen over alle lopende initiatieven om deze pioniers te versterken en te stutten. En over de plannen voor de toekomst.
De transitieprofessionals zijn aan het woord in dit magazine. Waarom?
‘De transitieprofessional vind je overal. Bij overheden, bij ondernemingen, in wetenschap en onderwijs, bij maatschappelijke initiatieven, in de wijk. Stuk voor stuk pioniers die hun nek uitsteken en werken aan duurzame en maatschappelijke opgaven. Dat gaat meestal niet zonder worstelingen. Deze mensen bevinden zich vaak in een kwetsbare positie met weinig steun uit hun omgeving. Vaak is er veel weerstand te overwinnen. Dan moet je sterk in je schoenen staan om toch door te gaan. Vanuit DuurzaamDoor willen we deze transitieprofessionals ondersteunen. Dat noemen we zelf: hun vakmensschap stutten. Of we daarin slagen, dat laten we de professionals graag zelf vertellen.’
Hoe ziet het stutten van de transitieprofessional er in de praktijk uit?
‘We reiken kennis en werkmethodieken aan, delen hun verhalen en lessons learned. En wat heel wezenlijk is voor onze aanpak is dat we ze in contact brengen met andere professionals die vaak vergelijkbare worstelingen hebben. Bij het Tafelgesprek Ambtenaren versnellen samen in transitie brachten we bijvoorbeeld ambtenaren bij elkaar die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de klimaat- en circulaire agenda op lokaal, provinciaal en landelijk niveau. Alleen al het feit dat ze weten dat ze er niet alleen voor staan, is soms al genoeg. Door hen samen te brengen, zien we dat professionals in gesprek gaan, samen oplossingen vinden en dat er nieuwe verbindingen ontstaan. Een schitterend voorbeeld is Het Lerende Netwerk Overijssel van boerin Heleen Lansink, initiatiefneemster van een van onze regionale transitiewerkplaatsen. Zij bracht regionale partijen samen om de meervoudige opgaven rondom landbouw beet te pakken. Waar het proces eerst muurvast zat, worden nu kleine stappen vooruit gezet. Haar ervaringen deelt ze in onze Community of Practice Regionale Transities waar ook de kartrekkers van andere regionale werkplaatsen aan deelnemen. Samen distilleren ze wat werkt en wat niet werkt in de door haar gevolgde aanpak. Met die kennis kunnen we de competenties van deze voorhoede in de transitie verbeteren. We noemen hen system conveners.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit de DuurzaamDoor special: Veilige ruimte om te leren. Lees hier verder
Beeld: Krista van den Akker