Geen saaie, grijze gebouwen en parkeerplaatsen, maar een gezonde, groene omgeving waarin werknemers zich fijn voelen. Dat is de ambitie van samenwerkingsverband Werklandschappen van de Toekomst.
‘Ik ben sinds het allereerste begin bij Werklandschappen van de Toekomst betrokken,’ zegt Daphne Teeling, impactmanager bij het Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid (IVN) en inmiddels coördinator van Werklandschappen van de Toekomst. ‘De eerste jaren waren we vooral bezig om ministeries en mogelijke partners te overtuigen. Wij willen dat de BV Nederland over 10 jaar niet meer alleen uit grijze, troosteloze bedrijventerreinen bestaat die aan de rand van de stad liggen, met druk verkeer eromheen en waar snel hittestress of wateroverlast ontstaat. Bedrijventerreinen moeten plekken zijn waar je vrolijk van wordt. Waar je graag een ommetje maakt. Plekken die ook nog eens bijdragen aan de klimaat- en biodiversiteitsopgave. Als we de volgende generaties vragen om een bedrijventerrein te omschrijven, dan willen we horen dat ze er graag in de buurt wonen, dat je er mogelijkheden voor ontspanning hebt buiten kantooruren, dat er ijsvogels rondvliegen.’
Het gekke is volgens Daphne dat bedrijven dit zelf ook willen. Al heel lang. ‘En toch gebeurt het niet. Blijkbaar doet de markt het niet vanzelf. Daarom brengen wij alle partijen bij elkaar om dit gezamenlijk in gang te zetten. Schoolpleinen kunnen als voorbeeld dienen. Zo’n 20 jaar geleden bestond vrijwel elk schoolplein grotendeels uit beton. Dat is totaal veranderd. Schoolpleinen zijn nu veelzijdig, met veel groen. Docenten, leerlingen en ouders vragen daar ook om.’
Wendbaar zijn
IVN heeft een coalitie gevormd van dertig organisaties. Daphne: ‘De vijf O’s zijn allemaal vertegenwoordigd: overheid – niet alleen het rijk, maar ook provincies, gemeenten en waterschappen; ondernemers; onderwijs; onderzoek en omgeving, oftewel maatschappelijke organisaties. We hebben de theorie al geschreven, nu is het tijd voor de praktijk.’ Met dertig partijen theorie schrijven was al lastig. Maar gezamenlijk in actie komen, is nog een stuk ingewikkelder. Daarom werd DuurzaamDoor geraadpleegd.
DuurzaamDoor focust zich op nieuwe vormen van samenwerken, vanuit de overtuiging dat die vereist zijn voor de realisatie van een duurzame transitie. Het programma heeft een belangrijk aandeel gehad in het ontstaan van Werklandschappen van de Toekomst en heeft vooral geholpen bij het proces om een effectieve samenwerking te realiseren. Daphne: ‘Wij willen wendbaar zijn, als coalitie. Zo dicht mogelijk op de uitvoering zitten. Zodat mensen die in de projecten meedraaien, kunnen zeggen wanneer het tijd is om bij te sturen. In het verleden ging dat anders. Dan deed de overheid onderzoek, bond er een strik omheen en de rest was aan de markt. Maar als we het doen zoals we het altijd deden, gaat straks iedereen in zijn eigen hoekje zitten werken en komt er niets van terecht.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit de DuurzaamDoor special: Veilige ruimte om te leren. Lees hier verder
Beeld: Hilbert Krane