De baas van de ANWB is tegenwoordig een CEO, een Chief Executive Officer, zo viel mij laatst op in het maandblad van deze organisatie. Niet gewoon directeur, of desnoods algemeen directeur. Nee, een van de grootste verenigingen van Nederland heeft een heuse CEO, een functie die je eerder zou verwachten bij grote buitenlandse bedrijven of internationaal georiënteerde Nederlandse bedrijven, dan bij een ledenorganisatie.
De term CEO staat symbool voor de opwaardering van functies bij organisaties. Die ontwikkeling is al een tijdje gaande. Zo zijn directeuren hoofddirecteuren geworden en hoofddirecteuren op hun beurt voorzitters van raden van bestuur. En daar is weer de CEO uit voortgekomen. Iedereen wil hogerop in organisaties. Dat doet een beetje denken aan de Engelstalige uitdrukking Too many chiefs, not enough indians. Die staat symbool voor een situatie met te veel mensen die opdrachten geven en te weinig mensen om ze uit te voeren. De uitdrukking werd voor het eerst gebruikt in de Verenigde Staten. Dat gebeurde in een nieuwsartikel in 1947 waarin werd vermeld dat het aantal officieren in het Amerikaanse leger relatief enorm was gestegen. Zo telde het Amerikaanse leger in de Tweede Wereldoorlog 1 kolonel op elke 755 soldaten. Na de oorlog en de demobilisatie waardoor het aantal soldaten in het leger enorm was teruggelopen, telde het leger slechts 1 kolonel op nog maar 165 soldaten.
Verengelsing
De opwaardering van leidinggevende functies gaat taalkundig vaak hand in hand met verengelsing van de termen. CEO is de meest bekende loot aan deze stam, overgewaaid uit de Verenigde Staten in een tijd dat wij nog van directeur of hooguit directievoorzitter spraken. De CEO is doorgaans de hoogste bestuurder van een onderneming. Hij of zij wordt daarvoor ook rijkelijk beloond. Bij een beursgenoteerde onderneming in Nederland verdient zo iemand gemiddeld 3,8 miljoen euro per jaar, lees ik in een artikel op Consultancy.nl.
*Dit is het eerste deel van een artikel van Gert Riphagen uit PD33: Blik op de gemeenteraad. Lees hier verder