In overheidsorganisaties hebben leiders meerdere petten op. Ze managen de eigen ambtelijke organisatie, zijn maatschappelijk partner en vormen een belangrijke schakel tussen ambtenarij en politiek. Ondertussen verwachten we van hen ook nog eens sterk en standvastig leiderschap. Zijn onze verwachtingen niet te hooggespannen?
Wat je uitvoert als publiek leider, hoeft natuurlijk niet overeen te komen met je eigen overtuigingen, weet Abigail Norville. De plaatsvervangend secretaris-generaal bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) had als privépersoon veel moeite met de avondklok tijdens de coronacrisis, vertelt ze. ‘Ik zou nooit de maatregel an sich ter discussie stellen of mensen oproepen zich er niet aan te houden. Maar ik kan wel vertellen wat het met mij doet als mens, wat het betekent voor mijn gezin, voor mijn kinderen. Door die dilemma’s te bespreken, geef je de overheid een menselijk gezicht.’
Fluïde geheel
Dat menselijk gezicht is een van de aanbevelingen uit het Kompas voor publiek leiderschap. Daarin beschrijft voormalig topambtenaar Mark Frequin de uitdagingen van het huidige tijdsgewricht en oppert hij richtingen voor verdere ontwikkelingen van publiek leiderschap binnen de rijksoverheid. De observaties in het kompas zullen veel topambtenaren herkennen, zegt Erik-Jan van Dorp. Hij promoveerde onlangs met zijn proefschrift Topambtelijk vakmanschap, waarin hij onderzocht hoe topambtenaren hun vak beoefenen. ‘Het is een turbulente tijd, met volatiel gezag. Zaken gaan snel en de maatschappij is veeleisend. Dat maakt mede dat de overheid en het hele landschap van diensten die ertoe doen complexer is dan ooit.’
*Dit is het eerste deel van een artikel uit Publiek Denken 39: Publieke professional. Lees hier verder