Als het ook ingewikkeld kan? Dat zou het nieuwe motto van de Nederlandse overheid kunnen zijn. Zijn kwesties al ingewikkeld, dan maken wij het vervolgens nog ingewikkelder. Vraagstukken als klimaat, migratie of de toekomst van de zorg zijn op zichzelf al onontwarbare puzzels. Vervolgens gaan wij proberen die puzzels te leggen met oplossingen die het nog ingewikkelder maken.
Want bij alle oplossingen die wij bedenken, moet natuurlijk aan alle bijzonderheden die spelen aandacht worden besteed. Geen enkel detail mag buiten beschouwing blijven. Geen enkel belang mag worden genegeerd. Onze volksvertegenwoordiging is daar, gestimuleerd door alle deelbelangengroepen in Nederland, ook behoorlijk actief in. Met als gevolg: loodzware oplossingen, die bijkans omvallen door hun ingewikkeldheid. En zelfs operaties die als doel hebben om snel eenvoudige oplossingen te brengen, zoals bijvoorbeeld voor Groningen of getroffen toeslagenouders, zijn in no time verworden tot complexe dossiers die als gedeeld kenmerk hebben dat zij eindeloos traag in de oplossing worden. Want aan alles moet worden gedacht. Elke dimensie moet zijn doorwrocht. En is dat door politici en ambtenaren nog niet voldoende gedaan, dan zorgen bijvoorbeeld schadeadvocaten er wel voor dat de dossiers nog wat dikker worden en daarmee nog onbeweeglijker. Met als gevolg: niemand blij.
Het is blijkbaar lastig om met oplossingen te werken die niet elk gaatje dichten. Het is blijkbaar lastig om geen gestandaardiseerde oplossingen te gebruiken. Alles lijkt wel bijzonder te zijn. En natuurlijk is alles bijzonder. Maar het kan geen kwaad om snellere, al beproefde oplossingen te gebruiken.
Zo is een deel van de ict-vraagstukken bij de overheid daar ook op terug te voeren. Departementen die hun eigen digitale-archief-oplossingen implementeren in plaats van al bestaande generieke oplossingen te gebruiken. Dat kan toch niet! Waarom accepteren wij niet dat, ook al is iedere situatie heel bijzonder, snelle en eenvoudige gestandaardiseerde antwoorden veel beter zijn. Zelfs de Raad van State roept daartoe op. Een raad die van zichzelf toch niet echt “eenvoudig” te noemen is. Het wordt tijd om het overheidsmotto te veranderen in: waarom ingewikkeld, als het ook simpel kan! Zoals onze Amerikaanse vrienden plegen te zeggen: KISS: Keep It Short and Simple.
“Het is blijkbaar lastig om met oplossingen te werken die niet elk gaatje dichten. Het is blijkbaar lastig om geen gestandaardiseerde oplossingen te gebruiken.”
Niet alle gaatjes dichten en dan de ‘ondernemende ambtenaar’ (zie wat Roel Bekker in zijn tijd als SG Vernieuwing Rijksdienst daar over schreef) de vrijheid geven om in de geest van de regeling een oplossing te bedenken. Lijkt me een prima idee. Zou de Tweede Kamer dat aandurven?
Het lijkt er op dat er inderdaad een bewuste keuze wordt gemaakt om dingen lastiger te maken dan het hoeft te zijn.
De overheid vergeet dat veelal niet iedereen internet toegang heeft en men mensen geforceerd dwingt tot de aanschaf van allerlei apparaten en diensten en zeer afhankelijk te maken van allerlei technische oplossingen die veel gaan kosten of nu al kosten en wellicht in de toekomst niet of nauwelijks functioneren.
Ik heb gemerkt dat men de gestandaardiseerde oplossingen vaak niet kent (!). Daar komt bij dat als men die al kent, er toch vaak voor maatwerk wordt gekozen omdat men dan denkt een 100% oplossing te krijgen. Naast allerlei andere nadelen van maatwerk wordt ook die 100% oplossing meestal niet bereikt. Het aanpassen van de werkwijze (inderdaad: richting de gestandaardiseerde oplossing) is meestal een veel eenvoudigere oplossing. En voor die paar voorvallen niet over de vierbaans snelweg van de gestandaardiseerde oplossing passen: daarvoor richt je een heel klein en hobbelig ventweggetje in. Zo’n weggetje die wél leidt naar waar je zijn wilt, maar die extra tijd en moeite kost. Dan heb je toch 100% opgelost, maar blijft iedereen verleid worden om de snelweg te nemen.
Wat Frank Frequin hier beschrijft is heel herkenbaar. Hij refereert oa aan het “Groningen” dossier en aan de Zorgtoeslagaffaire.
Mag ik er een dossier aan toevoegen: Het Schoolontbijt.
Een initiatief van het Jeugd Educatie Fonds onder leiding van Hans Spekman de voormalige Voorzitter van de PvdA.
Mbt het Schoolontbijt vooraf dit: iedere boterham die een kind nu op school krijgt en vooraf geen ontbijt thuis kreeg is pure winst.
En toch kleven er aan het Schoolontbijt enkel weeffouten. Ik zet ze even op een rijtje.
— 1: De scholen moeten zich eerst profileren als een school met een populatie uit meer dan 30% kinderen, die onder het bestaansminimum leven. Dat is voor het imago van die scholen niet erg handig.
— 2: Een Schooljaar kent slechts 194 lesdagen. Een kalanderjaar 365 dagen.
— 3: De scholen in de zg. Aandachtwijken lijden onder een fikse onderbezetting van onderwijzers en het zijn nu net die scholen die er weer een onverwachte taak bij krijgen.
— 4: Directies van basisscholen melden: wij zijn een onderwijsinstelling voor (kort door de bocht) taal, rekenen en schrijven. “De Basisschool is een onderwijsinstituut en geen cafetaria”, zoals een directeur van een Basisschool schreef.
— 5: Het schoolontbijt moet door de ouders “bemenst ” worden. En dat zijn nu net de ouders die al 2-3 banen hebben om hun hoofd boven water te houden.
— 6: Uit een ad rondom enquête onder 50 van de eerste 500 basisscholen die met het Schoolontbijt gestart zijn over de continuïteit van het schoolontbijt, reageerde er 41. 37 bassischolen bleken intussen te zijn gestopt.
— 7: En dan is er nog het fenomeen van de 20-80 regel. Een Dir. Gen. van een bij het schoolontbijt betrokken ministeries wijst er fijntjes op dat alle gelden die ministeries ter beschikking stellen aan kwetsbare bevolkingsgroepen 20% bij die doelgroep terecht komt en 80% besteed wordt aan personeels- en organisatiekosten.
En dat in tegenstelling tot de effectiviteit het Nederlands Jeugd Ontbijt (NJO) www,nederlandsjeugdontbijt.nl
In 2016 gestart met een pilot in den Bosch en dmv een Roll Out in 2019 uitgegroeid tot een organisatie in 29 gemeenten waarbij iedere week meer dan 3.500 ontbijttassen met 7 ontbijtjes en vers fruit worden bezorgd. Thuis, gratis en in anonimiteit. 52 weken per jaar.
De eenvoudige procedure:
— de ouder meldt het kind aan bij NJO
— NJO laat een plaatselijke supermarkt iedere week de ontbijttassen vullen
— een plaatselijke vrijwilliger haalt de tassen op en levert die op een vast moment in de week bij de kinderen thuis af
— de supermarkt stuurt de kassabon naar NJO, die op ontvangst betaald wordt.
Zo eenvoudig kan het zijn…
Verdere informatie verstrekt Jacques Hendrikx j.hendrikx@nederlandsjeugdontbijt.nl 06 53 187 133