Pim van Vliet maakte twee jaar geleden de overstap van de rijksoverheid naar de gemeente om gemeentesecretaris van Leiden te worden. Dit jaar is zij een van de juryleden die bepaalt wie de Ambtenaar van het Jaar wordt in de tiende editie van de Publiek Denken Top 100. Wij vroegen haar welke andere vaardigheden worden gevraagd van rijks- en gemeenteambtenaren.
Ken jij een collega die het verdient om Ambtenaar van het jaar te worden? Nomineer deze dan voor de PD Top 100 2020!
Wat is voor jou een goede ambtenaar?
‘Als je werkt in het publieke domein, is het in de huidige maatschappij erg belangrijk dat je afdoende lenigheid hebt in de rol die je kan en moet spelen in het oplossen van een maatschappelijk vraagstuk. Een goede ambtenaar bepaalt zijn rol afhankelijk van de aard van het vraagstuk, de initiatiefnemers en de belanghebbenden. In andere bewoordingen maken een open, adaptieve en creatieve opstelling je tot een goede ambtenaar.’
‘In de verhouding tot de besluitvormers is een goede ambtenaar politiek-bestuurlijk sensitief en oplossingsgericht, maar – minstens zo belangrijk – biedt ook tegenspraak.’
Ben je als hoogste ambtenaar meer een manager of een leider binnen de organisatie?
‘Je bent meer een leider, met in de kern drie belangrijke richtsnoeren. Ten eerste luisteren: open houding, je goed laten informeren, doorvragen en juist ook op zoek gaan naar “het andere geluid”. Ten tweede: richting geven, en als je dan goed geluisterd hebt, besluitvaardig zijn en richting geven. Ten derde voorbeeldgedrag: draag de richting die je voorhoudt op de eerste plaats ook zelf goed uit, wees transparant en consistent.’
Waarin verschilt een goede gemeenteambtenaar van een ambtenaar bij de rijksoverheid?
‘Wat mij betreft zou daar in de basis geen verschil tussen moeten zitten. Tegelijkertijd, met de rijkservaring die ik heb, zie ik dat op het gemeentelijke niveau een goede ambtenaar nog meer communicatieve vaardigheden moet hebben en nog meer op verschillende schaalniveaus moet kunnen schakelen. Anderzijds, heeft een goede ambtenaar bij het Rijk een nog beter afgestelde politieke antenne met nog meer politiek-bestuurlijke vaardigheden nodig.’