Om een nieuwe toeslagenaffaire te voorkomen zijn ingrijpende hervormingen nodig in wetgeving, uitvoering en rechtspraak. Dat stelt de Raad van Europa in een nog niet gepubliceerd rapport over democratie en de rechtsstaat, melden RTL en Trouw.
Met name de politieke en bestuurlijke cultuur van informatie achterhouden en het frustreren van werk van Kamerleden worden sterk bekritiseerd in het rapport. Kamerleden van coalitiepartijen zouden moeten worden gezien als vertegenwoordigers van het parlement als instituut en deelnemen aan parlementaire controle moet geen daad van deloyaliteit zijn, schrijft de commissie.
Om tegenwicht te bieden aan de macht van het kabinet en de regering moeten Kamerleden en parlementaire commissies veel meer geld en ondersteuning krijgen. Het recht op informatie voor de Tweede Kamer, vastgelegd in artikel 68 van de Grondwet, zou ‘praktisch en effectief’ versterkt moeten worden.
De Raad van Europa wil de rol van de Kamer weliswaar versterken, ze levert ook kritiek op het functioneren ervan. Bij de totstandkoming van de wet onder het toeslagenstelsel is onvoldoende gelet op basisprincipes van behoorlijk bestuur, zoals redelijkheid en billijkheid. Dat zou standaard onderdeel moeten worden van nieuwe wetgeving, evenals het opnemen van zogeheten hardheidsclausules, zodat uitvoeringsorganisaties van wetten kunnen afwijken als die onredelijk uitpakken voor burgers.