Bullshit jobs?

Een paar maanden geleden is het boek Bullshit Jobs van David Graeber uitgebracht. Sindsdien staan de media er vol mee en heeft het mij ook aan het denken gezet. Ik ben docent aan de hogeschool geworden omdat ik echt iets wil betekenen voor de maatschappij, voor de jongeren aan wie ik les geef. Ik denk dat bijna alle ambtenaren vanuit een vergelijkbare ideologie bij de (semi)overheid zijn gaan werken. Maar hoeveel van mijn tijd kan ik nou echt lesgeven, studenten helpen en de studie verder brengen?
Naast docent ben ik ook nog studieleider, en voor beide functies merk ik dat
er allerlei zaken opgetuigd zijn die maar heel weinig te maken hebben met waar ik eigenlijk aan bij wil dragen: naast kennis en inzichten bijbrengen, vooral jongeren opleiden tot bewuste en positief-kritische burgers – een nieuwe generatie werkenden. Veel van mijn tijd gaat zitten in tijdschrijven, vooraf verklaren wat je allemaal gaat doen en of dat past binnen de kaders, vervolgens inhoudelijk én competentiegericht evalueren, voldoen aan urencriteria en het optuigen van jaarplannen en bijbehorende planningen die vervolgens in de la verdwijnen. Allemaal verplichte kost, omdat ik – samen met mijn team – moet kunnen laten zien waar we mee bezig zijn.
Voor mijn gevoel echter laat dit vooral zien dat we de dingen goed doen – maar doen we ook de goede dingen? Ben ik nog bezig met mijn kerntaak? Ik zie het veel om mij heen, juist ook in mijn contacten met overheden: mensen die vol enthousiasme aan hun (nieuwe) baan beginnen en al snel in een cultuur van regels en controle verdwijnen. Het gaat er niet meer om wát je doet, maar hoe je dat aantoont. Ik ben, volgens Graeber, voor een groot deel van mijn werk een ‘afvinker van verplichtingen’.
Maakt dat mijn baan tot een bullshit job? Ik weet het niet. Ik wil het liever niet geloven, omdat ik het fantastisch vind om met jongeren te werken, hen een goede start te geven van hun verdere (professionele) leven, om steeds bij te blijven op mijn vakgebied en om te merken dat wat ik doe er ook écht toe doet. Een bullshit job is een baan die geen waarde toevoegt en zo voel ik dat voor mijn baan absoluut niet. Natuurlijk hoort corvee van verplichtingen bij elke baan. Maar het gaat om een juiste, gezonde mix: voor de organisatie en voor mij. Ik wil dit schooljaar wel bewuster kijken naar waar ik mijn tijd aan besteed. Want ik doe het voor de nieuwe generatie en ik wil ze ook het goede voorbeeld geven: ga werk doen dat ertoe doet, wat je voldoening geeft en waar jij oprecht blij van wordt.